Achtergrond
Kun je jezelf voorstellen?
Ik ben Sadhana Raghoebarsing (35), partner en moeder van respectievelijk 2 hele gezellige en slimme mannen en dochter van een encyclopedie van een vader en een moeder met een hart groter dan het leven zelf.
Waar ben je geboren en waar woon je nu?
Ik ben geboren in het rustige gemoedelijke Purmerend, ben opgegroeid tegen een volksbuurt aan te Kasabaholo in Paramaribo en heb gestudeerd in één van de mooiste steden in de wereld: Amsterdam. Nu wonen we weer in Suriname.
Wat zijn je hobby’s?
Mijn hobby’s zijn, na de geboorte van onze zoon, terug naar een gezonde leefstijl op na houden inclusief sporten en lezen over spiritualiteit, psychologie en Donald Ducks. De meeste tijd gaat nu met genoegen naar ons gezin en mijn ouders met als hoogtepunt spelen met onze zoon.
Uit wat voor familie kom je?
Ik kom, zowel van moeders als vaders kant uit een kleine (vanuit mijn grootouders bekeken, want daarvoor waren de gezinnen veel groter), ondernemende, hardwerkende, lieve, sterke, slimme, progressieve en moderne familie.
Mijn vader heeft vorig jaar een boek uitgebracht, ‘Uit de Klei van Saramacca’ van K.R. Sing. In dit boek wordt het progressieve karakter van mijn adjie goed beschreven. Ik denk zelf dat alle kleindochters van mijn adja en adjie het beschreven karakter van mijn adjie in grote mate hebben overgenomen. Het boek is overigens een aanrader vanuit verschillende optieken en zeker ook vanwege het belang van een progressieve houding van een Hindoestaanse vrouw.
Daarnaast was mijn nani al vroeg een alleenstaande moeder van 3 kinderen die opeens nog voor de onafhankelijkheid van Suriname naar Nederland vertrok voor een beter bestaan. Dat heeft behoorlijk wat moed van haar gevergd en als oudste in de familie was zij dominant. Ook van haar sterke persoonlijkheid zie ik karaktertrekken in mezelf terug.
Hoe zou je je opvoeding beschrijven?
Vrij, vrolijk, onbeperkt en onbevangen.
Ik ben namelijk opgevoed met zowel westerse als oosterse normen en waarden wat mijns inziens een meerwaarde heeft gehad voor de diverse persoon die ik ben geworden.
Hoe ziet een typische week er bij jou uit?
Van de 168 uur per week ziet de indeling er globaal een beetje als volgt uit in uren uitgedrukt:
Deze weekindeling is ook voor mij een leuke spiegel, want voor de geboorte van onze zoon speelde ik het klaar om op een dag te werken, sporten, naar de kerk te gaan, service werk te doen en colleges te verzorgen. En deed daarnaast af en toe ook mee aan culturele dans, film of documentaire projecten. Ik was op een andere manier een veelbewogen persoon die een uitgebreid verenigingsleven had en ben nog steeds heel sociaal.
Na enkele gebeurtenissen zoals overlijden en ziekte in de familie werd ik toch geconfronteerd met hoe fragiel het leven is. De geboorte van onze zoon heeft mij toen ook echt doen besluiten dat ik nu meer tijd wil besteden met naasten en dierbaren en het andersoortige diverse leven dat ik had op een lager pitje heb gezet. Ik ben ook veel meer bezig met zelfreflectie. De diversiteit is nu meer terug te vinden in diepgang van de bewust gekozen onderdelen waar ik mijn tijd aan geef.
Career
Wat heb je gestudeerd en waar?
Ik heb aan de Vrije Universiteit de Masterstudie ‘Culture Organization and Management’ met als domein ‘Cultural Change and Intervention strategies’ in 2010 afgerond en in 2007 rondde ik aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname de Bachelor studie Internationale Economie af.
Waarom heb je voor deze studie gekozen?
Ik koos voor mijn Bachelor studie Economie, omdat mijn vader, die ik tot nu toe altijd heb bewonderd vanwege hoeveel hij weet, Economie heeft gestudeerd. Toen ik op mijn 17e na de Algemene Middelbare School de keus maakte voor wat ik ging studeren was mijn vader lang consultant geweest en dat wilde ik dus ook. Ik ging in 2007/2008 naar Nederland om daar mijn studie Internationale Economie te vervolgen en na het eerste blok werd ik erg ongelukkig, omdat het niet was wat ik wilde. Ik besefte dat ik toch meer met mensen en organisaties wilde doen en mij niet alleen wilde richten op moeilijke technische berekeningen en statistieken. Met behulp van studieloopbaanbegeleiding kwam ik dus terecht bij een Masterstudie van de Faculteit Sociale Wetenschappen en heb daar echt mijn plek gevonden. Überhaupt was die opleiding opgezet om daarna als consultant te kunnen werken.
Wat heb je tot nu toe gedaan op carrière gebied?
Ik heb dus 7 jaar in de consultancy gewerkt en een hele leuke tijd gehad. Ik zou het elke afgestudeerde willen aanraden om voor een periode van gemiddeld 3 jaar in de consultancy te gaan werken. De vaardigheden die je er leert zijn voor je leven lang. Ik was als een vis in het water toen ik, op het hoogtepunt, besloot dat ik voordat ik verder groeide ‘de andere kant van de tafel’ ook wilde zien. Dus ik wilde nu eens in de operatie van een bedrijf zitten en het allemaal werkelijk zien werken. Ik ben nu bij Staatsolie als Change Management Lead en heb het erg naar mijn zin. Ik heb hiervoor nog een jaar bij Kersten en een jaar bij Parbo (Heineken) gezeten.
Kun je meer vertellen over jouw functie bij Staatsolie?
Staatsolie is een enorm bedrijf met heel veel dynamiek. Ik heb er 10 jaar geleden mijn Masteronderzoek gedaan en had niet gedacht dat ik er ooit weer zou werken, maar het is een goede keus geweest. Ik fungeer in verschillende projecten dus als de Change specialist en het is in elk project weer anders. Van heel erg operationeel naar erg high level en conceptueel. Dat betekent dat mijn rol aan de ene kant het bijhouden van changelogs is, dus alle kleine veranderingen traceren en vastleggen om daarna na te gaan hoe elke verandering het beste gefaciliteerd, begeleid en ingebed kan worden. Aan de andere kant kan mijn rol zijn dat ik een veranderplan en strategie (mee)bepaal voor een project en het heel secuur monitor. Alles daartussen komt natuurlijk ook aan bod waaronder het uitwerken van communicatieplannen, Helpdesks en FQA’s. Er zijn bij Staatsolie hele ervaren professionals, maar ook veel van mijn leeftijd en dat maakt het samenwerken erg waardevol.
In 2018 heb je een video gemaakt gericht op de positie van de Hindoestaanse vrouw anno 2018. Waarom heb je dit gedaan? En hoe werd deze video ontvangen?
In 2018 werd ik gevraagd om mee te doen aan een documentaire over de ‘Hindoestaanse vrouw anno 2018’. Ik had zo mijn twijfels, omdat ik mezelf niet als doorsnee klassieke Hindoestaanse vrouw bestempel… wat dat ook mag zijn hè… Veel later kwam ik erachter dat het niet voor elke Hindoestaanse vrouw normaal is om de keuzes te maken die ik in vrijheid kon maken. Ik kom uit een familie met een goede naam, mijn vader is Katholiek en mijn moeder Hindoe, heb een Hollandse partner, ik ben niet getrouwd … en we zijn dolgelukkig allemaal! Toen ik dit vertelde aan de regisseur van de documentaire zei hij ‘maar dat is precies wat we erbij moeten hebben!’
Ik leverde dus mijn bijdrage en de documentaire is erg goed ontvangen. In die periode was ik net aangenomen bij Parbo en de directeur vertelde dat toen was besloten mij aan te nemen het filmpje tijdens een Board meeting is afgedraaid vanwege hoe trots ze waren op de ‘pit’ die erin zat.
Zo heb ik ook meegedaan aan de film ‘Het geheim van Mariënberg’ uitgebracht door regisseur R. Abdoelrahman in 2013. Toen me werd gevraagd om aan de film mee te doen (de opnames waren een jaar tevoren gestart) was ik net begonnen met werken en vroeg me af of het wel te combineren was, want ik moest mijn sporen nog verdienen in mijn professionele carrière en dit zou een project erbij zijn.
Daarnaast heb ik persoonlijk weinig met geschiedenis zoals ik dat op school heb geleerd. Ik besloot toch mee te doen, omdat ik in die tijd een groot verzamelaar was van nieuwe en spannende ervaringen. Door deze film ging een hele wereld voor me open. Ik leerde de geschiedenis, uit de scripts, op een hele nieuwe manier en ik leerde de geschiedenis zelfs ervaren… Ook deze film is een aanrader als we het zouden willen hebben over de positie van een vrouw in het Hindoeïsme.
Je hebt meegedaan aan een schoonheidswedstrijd in Suriname. Waarom heb je hieraan meegedaan en wat heb je van deze periode geleerd?
Ik was in 2006 mijn Bachelor studie aan het afronden en moest alleen nog mijn scriptie schrijven dus had wat ruimte behalve dat ik ook Kathak danste vanaf ik 6 jaar was, ik sportte en had altijd wel een druk leven met vrienden. Toen werd voor het eerst de Miss India Suriname verkiezing in Suriname georganiseerd en Fareisa Joemmanbaks won. Ik was zo ontzettend onder de indruk van haar. Ik ben nog steeds een fan hoor. Dat deed me op het snijvlak belanden, zou ik een fan blijven of ook een keer meedoen? En op een dag reed ik langs Sari Nagar en zag Fareisa haar prachtige foto prijken op het etalageraam. Ik stopte meteen en vroeg naar een inschrijfformulier. Thuis aangekomen, was iedereen het oneens met me. Echt iedereen… familie, vrienden, kennissen. Mijn vader was toen geen onbekende in de regering en het grootste argument was dat het om die reden toch niet kan dat ik dan mee deed. Anderen vonden het wulps, slecht voor mijn imago, goedkoop en moest ik meedoen om mooi te zijn?
Ik had een ander idee. Ik vond het een enorme explosie van durven vrouw te zijn en voor zoveel mensen je punt te kunnen maken zowel intellectueel als met je uitstraling. Er was wel iemand die achter mij stond… en dat was mijn vader. Die had gezegd ‘als je het leuk vindt en je wilt meedoen, doe mee, ik breng je wel naar de lessen’. Kort daarna was mijn moeder mijn grootste fan en langzaam ging de rest ook mee. Ik heb meegedaan. Ik kwam op de 2e plaats en mocht met een beurs naar India voor een opleiding naar keuze. Ik koos voor de training ‘Training on Entrepreneurship & Promotion of Income Generation Activities’ aan het ‘National Institute for Entrepreneurship and Small Business Development (NIESBUD) Noida, India’. Toen ik na ruim 2 maanden terugging naar Suriname, was bijna iedereen die het niet eens was met mijn deelname aan Miss India overstag en vonden zij het wel een goed besluit, want ik had een mooi verslagje over India gedaan.
Net als consultant zijn, wil ik iedereen die een keer wil meedoen aan zo een schoonheidswedstrijd dit van harte aanraden. De vaardigheden die je er leert, zijn voor het leven en ik moet er wel snel bij zeggen dat de organisatie SurIndia Glamour toen een ongelooflijk professionele organisatie is geweest. Zo een organisatie heb ik internationaal niet vaak meer gezien.
Eigenlijk is de levenshouding die ik wil uitleggen groter dan consultancy en een Missverkiezing. Het is dat ik weet dat de dingen die ik met mijn hele hart wilde doen in mijn leven de beste dingen zijn geweest en de mooiste ervaringen hebben opgeleverd die immens waardevol zijn voor de rest van mijn leven.
Hoe blijf jij doorzetten als het moeilijk wordt?
Ik ben een mensen-mensje, dus als iets uitdagend wordt voor me bespreek ik dat al gauw met mijn partner, mijn ouders, tantes of goede vrienden. Als het om mensen gaat, spreek ik me graag uit en praat ik dingen uit met de persoon zelf. Als een uitdaging meer met het zakelijke (mogelijk gecombineerd met het persoonlijke) te maken heeft, zoals een paar keer dat ik geen uitweg wist met grote projecten omdat de kosten omhoog liepen en de deadlines in gevaar kwamen, of een paar jaar geleden dat ik mijn draai in het werk niet kon vinden, kan ik flink doorzetten. Ik lijd er absoluut onder en raak ook wel in de put, maar heb een sterk innerlijk dat weet dat het altijd goed komt. Ik praat er dan vaak met anderen over, vorm een visie van hoe ik het ga aanpakken en richt me dan met discipline me erop. Het is vrijwel altijd goed gekomen. Ik aanvaard uitdaging en ga door met de focus waarvan ik denk dat die het beste is. Bij de pakken neerzitten, is niets voor mij.
Wat kunnen wij de komende 5 jaar van jou verwachten?
Ik wil mij nu vooral richten op mijn ‘inner circle’. Ik wil mijn aandacht dus geven aan mezelf, mijn dierbaren en de kleine waardevolle dingen in het leven. Ik merk dat ik daar erg gelukkig van word. Dus in de komende 5 jaar verwacht ik dat ik een goede moeder, partner, dochter, nicht en vriendin ben voor mijn dierbaren. Daarnaast heb ik een ontzettend leuke baan bij Staatsolie die ik heel graag goed vorm zou willen geven. Daar ga ik me ook zeker voor inzetten.
En als er leuke ‘ad hoc’ sociaal maatschappelijke vragen op mijn pad komen, zal ik daar zeker mijn bijdrage aan leveren, maar ik zal voorlopig geen langdurige verbintenissen aangaan met verenigingen of andere nevenactiviteiten. Dit betekent niet dat ik de geweldige verenigingen waar ik uit kom niet blijf ondersteunen. Dus ik draag Quota Suriname en de Vereniging van Economisten, waar ik wel nog gewoon lid van ben, altijd een warm hart toe en ‘empower’ al het werk van FHR School of Business en Anton de Kom Universiteit.
Hindoestaanse cultuur
Hoe zou je de Hindoestaanse cultuur omschrijven?
De Hindoestaanse cultuur is machtig, rijk, divers, mooi en ‘incredible’. Het is een wereld van ongelooflijk veel wijsheid. En hiermee bedoel ik dan de cultuur met als achtergrond de Hindoeïstische levenswijze.
Wat zijn volgens jou de belangrijkste verschillen tussen de Hindoestaanse cultuur in Suriname en Nederland?
Ik denk dat de Hindoestaanse cultuur in Suriname een op zich staand fenomeen is geworden. We hebben een eigen soort masala, onze eigen roti en geven op een uniforme manier betekenis aan zaken. In Nederland ervaar ik dat de Hindoestaanse cultuur een mengelmoes is van Indiaas en Surinaams Hindoestaans. Geen van beiden verkeerd hoor. Ik ervaar wel dat de Surinaams Hindoestaanse cultuur wat ouder is dan de Nederlands Surinaams Indiase Hindoestaanse cultuur.
Welke drie taboes kunnen belemmerend zijn voor Hindoestaanse vrouwen?
Ik zou het niet zozeer over taboes willen hebben in de Hindoestaanse cultuur, maar over de betekenisgeving aan de Hindoeïstische levenswijze waardoor er vormen van belemmering in de positie en behandeling van de vrouw ervaren worden. Vrouwen zijn in het Hindoeïsme ontzettend belangrijk en de interpretatie is soms, denk ik, anders geweest dan het werkelijk had moeten zijn. Ik zou heel graag zien dat Pandits en geestelijken de Heilige geschriften uitgebreider en actiever uitlegden. Ik zou het prachtig vinden als ze daarbij het evenwicht tussen man en vrouw en de redenen waarom sommige uitingsvormen voor vrouwen op onderdrukking lijken meer aandacht gaven. Ik denk het weliswaar niet, nee ik weet het bijna zeker, dat het Hindoeïsme en de Hindoestaanse cultuur vanuit haar oorsprong nooit bedoeld heeft om vrouwen in een mindere positie te zetten.
Het is jammer dat bedoelde interpretatie van het Hindoeïsme soms als benauwend ervaren wordt (zo van dit mag niet en dat mag niet en dit moet en dat moet). Kijk ook echt naar de film ‘Het geheim van Mariënberg’ om te zien hoe onze voorouders in de contractarbeiderstijd over vrouwen dachten.
Wat is nu actueel binnen de Hindoestaanse gemeenschap in Suriname?
Ik heb zelf een hele gemengde familie en vriendenkring dus om echt een uitspraak te doen over een actualiteit binnen de Hindoestaanse gemeenschap is moeilijk. Natuurlijk speelt nu in Suriname wel de COVID-19 situatie met als één van de aandachtspunten de repatriëring vanuit onder andere Nederland en ook nog de verkiezingen die eraan zitten te komen.
Dit zijn de onderwerpen die door iedereen, ook de OHM damesgroep waar ik in zit, dagelijks besproken worden. De verkiezingen en een beter bestaan voeren daarin de boventoon.
Welk advies heb je voor Hindoestaanse vrouwen die mee lezen?
Er zijn een heleboel vrouwen die je zijn voorgegaan in het volgen van hun hart en correct blijven. Doe altijd wat je hart je zegt en sta er ook achter. Blijf tegelijkertijd beleefd naar anderen. Niet iedereen zal je keuzes begrijpen, maar heb ook begrip en respect voor anderen hun visie. Dat verschilt soms en niet iedereen is in staat je altijd te ondersteunen. Ook dat is belangrijk als test voor jou hoe je ermee om te gaan. Soms moet je vechten en wordt het minder beleefd dan je had gehoopt, maar je voelt met je hart wanneer dat toch nodig is en jouw roeping is.
Probeer altijd vanuit een perspectief van begrip naar anderen te luisteren. Ook andere mensen komen ergens vandaan, soms zijn het zelfs je ouders, maar heb respect voor hun zienswijze ook al verschilt dat. Ze hebben het ook zo geleerd en handelen omdat ze een bepaalde zekerheid willen hebben en zaken veilig willen stellen voor zichzelf. Dat is niet verkeerd. Alles wat ze geleerd hebben is hun succesformule in het leven. Het is moeilijk om af te wijken daarvan. Het is aan jou om dan manieren te vinden om ze te overtuigen.
Het allerbelangrijkste is volg je hart en zorg ervoor dat je altijd wat mensen om je heen hebt met wie je kan praten en die jou helpen met advies en soms alleen omdat wanneer je praat het oplucht of je gedachten helpt ordenen. Trouwens, hulp inroepen van een psychiater, psycholoog, therapeut of coach is altijd een goed idee, wanneer het allemaal wat rommelig in je hoofd wordt. Ik was nog een kind toen ik heel bang was alleen in het donker en toen heb ik een kinderpsycholoog bezocht en dat heeft enorm geholpen. Ook later in mijn leven in uitdagende periodes of als ik in een dip raakte heb ik nooit geschroomd professionele psychologische hulp in te roepen, want ook ik met mijn sterke persoonlijkheid heb weleens gedacht ‘is dit het?’. Maar de psychiater of psycholoog hebben het altijd weer klaargespeeld om mij te helpen om mijn gedachten en emoties te ordenen en te reguleren.
#HÏVAN
Dit platform heeft als doel om de positie van de Hindoestaanse vrouwen te versterken in Suriname en Nederland. Het platform heeft meerdere concepten: interviews, een magazine en in de toekomst volgen (internationale) projecten. Het moet een kennisplatform worden, aangezien kennis er mede voor kan zorgen dat vrouwen uit een ongewenste sociale context kunnen bewegen. Het moet een platform zijn waar vrouwen vragen kunnen stellen die ze nergens anders kunnen stellen. De interviews moeten hen inspireren en adviezen geven. De scherpe columns moeten zorgen voor herkenbaarheid en bruikbare adviezen. En de projecten moeten leiden tot zichtbaar resultaat.
HÏVAN 