Kun je jezelf voorstellen? (Naam, leeftijd, woonplaats, hobby’s etc.)
Mijn naam is Rishi Janki, 28 jaar oud. Ik ben geboren en getogen in Den Haag en woon er nog altijd. Op het moment ben ik werkzaam als Privacy Adviseur bij Rijkswaterstaat en heb ik een eigen bedrijf in de online personal training, genaamd SILA Personal Training. Naast het helpen van anderen in hun fitness- en gezondheidsdoelen, train ik zelf vijf keer per week in de krachtsport van (Olympisch) gewichtheffen. Om hierin up-to-date te blijven lees ik veel sport- en gezondheidswetenschappelijke onderzoeken en luister ik naar podcasts van trainers en onderzoekers. Buiten al het fysieke om, zit ik eigenlijk liever binnen. Dan probeer ik mijzelf creatief uit te uiten door boeken te lezen en te oefenen in de tekenkunst en kalligrafie.
Uit wat voor familie kom je?
Ik kom uit een klassiek Hindoestaans gezin, bestaande uit een vader, moeder, ikzelf en mijn jongere zus. Mijn vader is op jonge leeftijd met zijn ouders en 8 broers en zussen naar Nederland gekomen en is dus hier opgegroeid. Mijn moeder en haar 4 zussen zijn met haar ouders opgegroeid in Suriname. Mijn zusje heeft tevens een relatie van bijna een decennia, met een jongeman waar ik als broer zijnde niet blijer mee had kunnen zijn, dus hij wordt steevast bij het gezin gerekend.
Mijn vaderskant woont in z’n geheel in Den Haag, qua kleinkinderen zijn we met zijn 14en en ondertussen ook al 6 achterkleinkinderen. Mijn moederskant woont in Amsterdam, Veendam en Paramaribo. Daar tellen we 8 kleinkinderen en 1 achterkleinkind. Voor Nederlandse begrippen is dit erg groot, maar voor Hindoestanen zal dit niet verbazingwekkend zijn.
Hoe zou je je opvoeding beschrijven?
Mijn zusje en ik zijn uitermate verwend geweest in onze opvoeding en we hebben nooit iets te klagen gehad. Nog steeds niet, eigenlijk. We waren niet overdreven welvarend, maar zeker niet armoedig. Mijn ouders hebben allebei fulltime gewerkt, samen voor het huishouden gezorgd en vanaf dag 1 hard gewerkt, om er voor te zorgen dat mijn zusje en ik niks tekort kwamen. De enige “eisen” die gesteld werden door hen, waren dat we ons best deden op school en geen drugs gebruikten. En dat lijken mij twee erg redelijke eisen. Ik heb weleens te horen gekregen, dat men dit erg streng vindt, maar ik heb hier nooit enige moeite mee gehad.
Met de jaren heb ik ook beseft dat mijn zusje en ik mijn ouders wegwijs hebben moeten maken in de 21ste eeuw. Zij hebben zichzelf niet de vrijheden gegeven, die jonge stellen nu wel hebben en nemen. Dat betekent dat we af en toe gesprekken hebben, die ze niet helemaal begrijpen en kunnen doorgronden. Maar ze staan er, met verloop van tijd, wel altijd open voor en dat is een werkelijke zegen. Mijn zusje en ik hebben het altijd goed gedaan op school en nooit de behoefte gehad om drugs te proberen. In ruil daarvoor hebben we ouders die ons vertrouwen en de volledige vrijheid gaven. Als we naar buiten gaan, moeten we nog altijd wel appen dat we aangekomen zijn.
Welke drie levenservaringen hebben invloed gehad op jou als persoon en waarom?
In de 20 jaar dat ik voetbalde, was mijn vader bij elke training en wedstrijd aanwezig. Voornamelijk omdat hij na een jaar ook daadwerkelijk mijn coach was. Na elke training en wedstrijd reden we samen naar huis en in die ritten heb ik gesprekken met hem gevoerd, over letterlijk van alles. Het begon met het nabespreken van de wedstrijden en mijn voortgang op school. Naarmate ik ouder werd, ging het over vriendinnen, seks (totaal niet awkward) en heartbreak, mijn eerste keer te maken met racisme en discriminatie, ruzies, tot aan huizen en auto’s willen kopen, tatoeages en “wanneer ga je je baard scheren?”. We waren het niet altijd eens met elkaar en we hebben ook wel eens flink gescholden, maar het waren wel gesprekken waarin hij met me sprak als gelijke. Als ik ooit gezegend word met een zoon, hoop ik net zulke gesprekken te kunnen voeren.
Op mijn 19de of 20ste heb ik tijdens een voetbalwedstrijd aan beide enkels mijn enkelbanden gescheurd. Voor een jongen die vanaf zijn 5de niets anders kende dan voetbal, was dit werkelijk een ramp. Uiteindelijk kon ik wel weer voetballen, maar ik bewoog nooit zoals van tevoren. Hierdoor heb ik de keuze gemaakt om te stoppen met voetballen. Na deze periode was ik tevens erg veel afgevallen, ik woog op mijn lichtst 49 kilo, bij een lengte van 1.73m en dus besloot ik serieus de sportschool in te duiken. Daarvoor trainde ik al wel, maar was het nooit een prioriteit. Ik kon mezelf niet aanzien in de spiegel en besefte me eigenlijk toen pas hoe slecht en ongezond ik eruit zag.
Ik ben de sportschool ingedoken en heb nooit meer omgekeken. Nu zijn we ruim 30 kilo verder en kan ik wel spreken van een glow-up. De baard heeft daar ook een flinke bijdrage aangeleverd. Ik kan er nu vrij gemakkelijk over praten, maar terugdenkend waren dat jaren, waarin ik ab-so-luut niet blij was met mezelf.
Het kwam als eerste in me op, maar ik beschrijf het als derde op de lijst. Mijn oma (adji) is overleden op mijn 12de, bijna 16 jaar geleden. Ik vind het raar om te zeggen, maar ik herinner me eigenlijk vrij weinig van haar. Aan het eind van de basisschooldagen werden mijn nichtje, neefje, zusje en ikzelf altijd opgehaald door haar en mijn adja. Tijdens die dagen kwam er altijd wel een familielid langs en zo leer je dat de ouderen in de familie echt een centraal punt voor iedereen zijn. Toen zij wegviel, voelde het ook alsof de hoeksteen in de familie wegviel. Zelfs nu is het nog lastig de boel bij elkaar te houden, zonder haar.
Hoe zou je de Hindoestaanse cultuur omschrijven?
Ik heb meerdere malen aan niet-Hindoestanen verteld hoe onze cultuur in elkaar zit. Het algemene beeld dat zij hebben, probeer ik ook als leidraad te gebruiken. Grote gezellige families, met lekker eten, muziek, dans en geuren en kleuren. Ik probeer mezelf ook vooral te richten op de positieve aspecten binnen onze cultuur en het gedachtegoed erachter. Helaas weet ik ook, maar al te goed, dat de uitoefening van onze cultuur niet altijd even goed verloopt. Ik geloof dan ook, dat vanuit de beginselen van onze cultuur en tradities het niet zo slecht is. Ik vergelijk het wel eens met voetbalclubs en religies. De clubs en religies zijn prima, het zijn de “fans” en gelovigen, die het verpesten voor de rest.
Hoe zou je de Hindoestaanse gemeenschap omschrijven?
Zoals hierboven omschreven, stoort het, naar mijn mening, vooral bij het uitoefenen van onze cultuur en tradities. Er zijn verschillende taferelen, die je erbij kan halen, maar wat ik vooral jammer vind, is dat er zoveel wordt geluisterd naar personen binnen en buiten verschillende sferen, zonder dat er wordt gekeken naar wat nodig is voor de familie. Dat de familiewaarde hoog staat bij ons, zie ik niet zo zeer als iets negatiefs. Ik denk wel dat die familiewaarde meer eer wordt aangedaan, als de familie gezamenlijk waakt over de individuen en niet dat de individuen zorg moeten dragen over de “eer” van de hele familie.
Waar ik mij wel echt aan stoor is de aangeleerde drang van Hindoestanen om op de achtergrond te moeten blijven. We hebben genoeg getalenteerde jonge Hindoestanen, die hun potentie niet benutten, zij het vanwege familiedruk of omdat ze zich op andere aspecten in het leven (moeten) richten. Als ik kijk naar bijvoorbeeld de Marokkaanse gemeenschap; zij zijn zo aanwezig in Nederland en bijna niet meer weg te denken als burgemeesters, voetballers, comedians, radiodj’s, acteurs en noem maar op. Wij moeten het hebben van Rayen Panday, op zich prima, en de heer Radhakishun. Ik hoop dan ook ten zeerste dat getalenteerde Hindoestanen de ambitie ontwikkelen om het tot de top te halen en naar boven komen drijven.
Hoe zou je de positie van Hindoestaanse vrouwen in de cultuur en gemeenschap omschrijven?
Mijn vader zei altijd tegen mij, dat ik twee keer zo hard moet werken om de helft te krijgen van wat een blanke man krijgt. Naar mijn mening klopt dat ook. Zelf heb ik echter gezien, dat gekleurde vrouwen misschien wel vier keer zo hard moeten werken om nog minder te krijgen binnen onze eigen gemeenschap. Ik denk dan ook, dat wij de generatie moeten zijn die de positie van onze vrouwen doet versterken. Als ik realistisch ben, denk ik niet dat de oudere generaties hier veel voor voelen. Dit wordt, naar mijn mening, vermoeilijkt omdat er nog vrij veel jonge Hindoestaanse dames zijn die hun positie prima vinden. Ze weten niet anders, dan jong willen trouwen met een man met geld, kinderen krijgen en achterover leunen. Het ligt dan ook aan ons om de vrouwen op te voeden die aan de frontlinie moeten staan hierin.
Zijn er volgens jou taboes gerelateerd aan de Hindoestaanse cultuur die belemmerend kunnen zijn voor Hindoestaanse vrouwen? Zo ja, welke taboes zijn dat in jouw ogen?
Als Hindoestaanse man zijnde kan ik, obviously, niet weten en voelen hoe deze taboes op jullie inwerken. Ik beschouw mezelf wel als een goede broer en ik zie hoe deze zaken zich manifesteren bij mijn zusje en de vrouwen om me heen. De druk om te trouwen, een goede vrouw te zijn en te leren koken en kinderen te baren is overduidelijk immens, maar ik zie en ken ook heel veel vrouwen die hier niet op kunnen wachten. Dat is jullie goed recht uiteraard, maar dit is voor vele families een teken om de druk nog verder te verhogen. Daarom is het grootste taboe wat ik graag verbroken wil zien, dat vrouwen hun stem en meningen sterk en duidelijk kunnen en mogen verkondigen. Er komen steeds meer vrouwen die goed opgeleid zijn, goede functies hebben en algemeen een sterke ontwikkeling hebben. Ik hoef het er niet altijd mee eens te zijn, maar het zou wel een verademing te zijn om meer vrouwen kundig te horen.
Zijn er volgens jou taboes gerelateerd aan de Hindoestaanse cultuur die belemmerend kunnen zijn voor Hindoestaanse mannen? Zo ja, welke taboes zijn dat in jouw ogen?
Ik moet eerlijk zeggen, dat ikzelf vrij weinig last heb van taboes. Zolang mijn ouders het goed vinden, wat ik doe, trek ik me verder vrij weinig aan van andermans mening. Wat ik wel heb gemerkt, is dat mannen in sommige families als een soort prijzenpot gezien worden. Als je als man zijnde niet presteert in het leven, word je al gauw niet als man of als minder gezien. De meeste mannen om mij heen, waaronder ikzelf, zijn uitermate kritisch over hoe succesvol we wel of niet zijn, maar de ruimte om te falen en opnieuw te beginnen is er niet. Dit gecombineerd met een tekort aan succesvolle Hindoestanen die het voortouw kunnen nemen, zorgt ervoor dat bepaalde mannen onder geen geding serieus worden genomen.
Volgens mij is dit niet zozeer een taboe, maar gewoon iets irritants wat in de gedachtegang van Hindoestanen is geslopen. Maar ik word heel vaak afgerekend op het feit dat ik geen alcohol drink. “Wat voor Hindoestaan ben jij?” Hoe graag ik elke keer weer op deze vraag een uitgebreid antwoord wil geven, verbaast het mij vooral dat Hindoestanen alcohol zo sterk verheerlijken. Alsof heel het bestaan van de Hindoestaanse bevolking gebouwd is op een fles.
Wat wens je de Hindoestaanse vrouwen de komende jaren toe?
Wat ik de Hindoestaanse vrouwen het sterkst toewens is wijsheid en heel veel uithoudingsvermogen. Dit wordt een strijd waar jullie een hele lange adem voor nodig gaan hebben. Daarbij is het, denk ik, belangrijk dat jullie de juiste personen volgen en steunen. Zowel vrouwen, als mannen. Het gesprek aanwakkeren is een goede start, maar je hebt ook de juiste mensen nodig om het gesprek te voeren. Ik zie gelukkig steeds meer vrouwen, die proberen te verbinden en spreken vanuit een positie van kracht en niet alleen “omdat het nu kan”. Nederland heeft haar eigen donkere politica, die het niet zo heel goed deed, waardoor haar boodschap niet aankwam. Je kan nog zo stevig in je schoenen staan, het belangrijkst is dat de boodschap overkomt. Iedereen kent Krishna, Mohammed, Jezus en Boeddha. Maar waar de lieve heren voor stonden, heeft nog steeds niet iedereen door.
#HIVAN
Hivancommunity heeft als doel om de positie van de Hindoestaanse vrouwen te versterken in Suriname en Nederland. Het platform heeft meerdere concepten: interviews, een magazine en in de toekomst volgen (internationale) projecten. Het moet een kennisplatform worden, aangezien kennis er mede voor kan zorgen dat vrouwen uit een ongewenste sociale context kunnen bewegen. Het moet een platform zijn waar vrouwen vragen kunnen stellen die ze nergens anders kunnen stellen. De interviews moeten hen inspireren en adviezen geven. De scherpe columns moeten zorgen voor herkenbaarheid en bruikbare adviezen. En de projecten moeten leiden tot zichtbaar resultaat. >> Lees meer
HÏVAN 