Onlangs is mijn broer getrouwd. Deze periode stond in het teken van familie, warmte en saamhorigheid. Bij een bruiloft die volgens de hindoeritus plaatsvindt, wordt je volledig ondergedompeld in de religie en cultuur. Ook krijg je er niet één persoon, maar een hele familie bij. Bij het naleven van de RIVM-maatregelen m.b.t. het toegestane aantal gasten besef ik hoe sterk onze levens met elkaar verweven zijn; praktisch elk ritueel vraagt om de handeling van een specifiek familielid. Er zijn zoveel gewoonten en gebruiken, rollen om te vervullen door verschillende familieleden en rituelen die uitgevoerd worden. It’s a collective effort.
De kleding, het eten, de liefde voor de religie en cultuur maken mij trots om Hindoe(staanse) te zijn. Het is een verrijking. Ik kan me echter goed voorstellen dat niet iedereen het als zodanig ziet. Er zijn namelijk zat rituelen waar ik zo mijn vraagtekens bij zet. Er is een tijd geweest dat ik weinig tot geen interesse in de religie en cultuur had, omdat ik vond dat het zoveel regels kende. Inmiddels kan ik het verschil zien tussen richtlijnen en personen die vinden dat iets ‘moet’. Dingen moeten, mensen niet. Read that again. De (fanatieke) volgers van de Hindu Dharm maakten dat ik in het verleden afstand nam van mijn religie. Het is net als zand; als je een hoopje fijn zand in je handpalm zet en deze dichtknijpt, dan loopt het zand weg. Houd je de hand echter open, dan geef je mensen de vrijheid om te houden van de religie zoals deze is en lopen ze niet weg. Ik vind dan ook niet dat wij van een identiteitscrisis moeten spreken onder Hindoestaanse jongeren, iets wat ik vaker lees. Ze zijn juist bezig de verschillende identiteiten te omarmen en daar een balans in te vinden. En dat kost tijd. Het is een kwestie van puzzelen en kijken wat goed voelt.
De bruiloft van mijn broer met mijn inmiddels schoonzus is goed verlopen en ze zijn samen heel gelukkig. Het voltrekken van de rituelen was bijzonder om te zien. Als naaste familie ben je bij alles betrokken. Hoewel ik onze religie en cultuur prachtig vind, keek ik met twee verschillende brillen naar hoe bepaalde rituelen voltrokken werden. Het was vooral het idee erachter dat maakte dat ik er als vrouw en feminist anders naar keek dan als zus van de dulha. Bollywood actrice en VN-ambassadeur Dia Mirza is onlangs getrouwd en heeft de kanyadaan en bidaai bewust niet uitgevoerd. Vanuit het perspectief van een feminist kan ik goed begrijpen dat kanyadaan een ritueel is dat ongelijkheid benadrukt, omdat dit er impliciet op wijst dat een vrouw ‘eigendom oftewel bezit’ is van haar ouders, iets dat je kunt weggeven/offeren en dat nooit meer van jou zal zijn. De vrouw, het meisje (kanya) wordt immers weggegeven (daan) aan de dulha. Er is geen soortgelijk ritueel voor de bruidegom. Als zus van de dulha zag ik echter twee geëmotioneerde en liefhebbende ouders die de hand en het leven van hun dochter aan mijn broer toevertrouwden, zodat zij samen aan een nieuw hoofdstuk in hun leven kunnen beginnen. Het draaide op dat moment niet om (on)gelijkheid, maar om emoties, het afsluiten van een hoofdstuk en de start van iets nieuws. Ik kan bepaalde rituelen waarderen zoals ze zijn, maar sommige rituelen roepen vragen op die stof tot nadenken geven. En als je erover nadenkt, kom je tot de conclusie dat sommige dingen genderongelijkheid in de hand kunnen werken.
Ik vind het mooi en niet vreemd om te zien wanneer een getrouwde vrouw sindoor en een mangalsutra draagt, omdat ik het in Bollywood films zag, sommige schoonzussen dit dagelijks dragen en omdat de mangalsutra een mooi sieraad is. Ik vind dat het de keus van de vrouw moet zijn of zij dit elke dag (of überhaupt) wilt dragen. Wel vind ik dat we kritisch mogen kijken naar de oorsprong en betekenis van rituelen en welk effect deze hebben op de rol van vrouwen binnen de Hindoegemeenschap en in de samenleving. Toen iemand, die niet bekend was met onze religie, mij namelijk vroeg waarom vrouwen dit dragen of wat de Westerse equivalent hiervan is, zodat zij de betekenis en importance hiervan kon begrijpen, hoorde ik mezelf al zeggen: ‘zie het als het uitwisselen van ringen bij een Westerse bruiloft’. Op hetzelfde moment ging er echter door mijn gedachten heen: maar wat draagt de Hindoestaanse man dan van de vrouw, ten teken dat hij getrouwd is?
Geschreven door Ashna Kanhai
#HÏVAN
Hivancommunity is een platform om de positie van Hindoestaanse vrouwen in Nederland en Suriname te versterken. De focus ligt met name op het ondersteunen van vrouwen die zich bevinden in verstikkende situaties, o.a. veroorzaakt door conservatieve denkbeelden in hun omgeving, bij hun weg naar een vrij en geëmancipeerd leven. Meisjes en vrouwen dienen niet klein gehouden te worden om een gemeenschap of cultuur te dienen. Hier zetten wij ons als netwerk voor in. >> Lees meer
HÏVAN 