#HÏVAN: Jeanette Chedda over haar aandoening Osteogenesis Imperfecta (OI)

Jeanette Chedda is 36 jaar en woonachtig in Den Haag. Zij is begonnen met de MAVO en heeft uiteindelijk haar diploma Media & Journalistiek gehaald aan de Hogeschool Inholland. Nu is zij webredacteur en blogt zij over dingen die zij meemaakt.

Jeanette heeft in haar leven meer dan 100 keer iets gebroken. Dit komt doordat zij Osteogenesis Imperfecta heeft. Dit is een aandoening aan het bindweefsel, waardoor haar botten zwakker zijn en daardoor gemakkelijker kunnen breken. Jeanette is 1m12 en gebruikt een rolstoel, omdat ze niet ver kan lopen.

Lees onderstaand interview met Jeanette Chedda.

Achtergrond

Kun je iets meer vertellen over je achtergrond?

Ik ben de oudste van vier kinderen. Ik heb twee broertjes van 33 en 21 jaar en één zusje van 16 jaar. Ik ben geboren in Den Haag en opgegroeid in een familie met verschillende religies: Islam, Hindoeïsme en het Christendom. Ik identificeer mij het meest met de Islam.

Mijn ouders waren vrij in de opvoeding van mij en mijn drie jaar jongere broertje. Ik ben opgevoed met een open blik wat betreft mensen en religies. Ook ben ik opgevoed met sterke normen en waarden. Ik heb een sterk geweten en een sterk gevoel voor rechtvaardigheid en opkomen voor mijzelf en anderen.

Wat zijn je hobby’s?

Rolstoelhockey, schrijven, reizen en ik houd ervan diepe gesprekken te voeren.

Welke drie levenservaringen hebben jou gevormd als persoon?

Mijn vader kreeg een hersenbloeding in 1994. Ons hele leven veranderde. Het ging van stabiel, geregeld, geborgen en veilig (en veel vrienden en familie over de vloer) naar het tegenovergestelde.
Toen mijn moeder hertrouwde.
De confrontatie met mijn beperking en hoe weinig ruimte ik dat in mijn leven had gegeven tot dan toe. Dat resulteerde in een burn out in 2012 en opnieuw in 2016/2017.

Career

Wat is je beroep?

Ik ben webredacteur van beroep. Dat houdt in: schrijven (voor websites en personeelsbladen), redigeren, social media monitoring, webcare, interviewen, contentbeheer, website beheer en meer.

Welke opleiding/studie heb je gevolgd? En waarom heb je hiervoor gekozen?

Ik ben begonnen met MAVO. Toen MBO Marketing & Communicatie, HBO Media & Entertainment Management en Media & Journalistiek aan de Erasmus Universiteit.

Ik wilde heel graag radio maker worden en ik heb veel radio shows gemaakt, o.a. vrijwillig in Amsterdam, Delft, Haarlem en Den Haag. En ik wilde werken bij FunX, maar na zes afwijzingen van Funx ben ik iets anders gaan doen. Toen rolde ik eigenlijk in het webredacteurschap.

Osteogenesis Imperfecta

Kun je meer vertellen over Osteogenesis Imperfecta?

Osteogenesis Imperfecta (OI) is makkelijk gezegd een aandoening aan mijn bindweefsel/collageen, waardoor mijn botten niet sterk zijn. Er zijn vijf types. Ik heb type drie.

Ik probeer het altijd uit te leggen als volgt: ken je de chocoladerepen KitKat, Chunky en Bros? Denk er maar eens aan hoe moeilijk of gemakkelijk zo’n reep te breken is. KitKat chucky zijn jouw botten en mijn botten zijn Bros. Doordat mijn botten zo breekbaar zijn, heb ik in mijn leven meer dan 100 keer wat gebroken. Voornamelijk mijn benen. Daardoor zijn mijn benen kort. ik ben 1m12 en gebruik een rolstoel, omdat ik niet ver kan lopen.

Meer informatie kun je vinden op http://www.care4BrittleBones.org. De Stichting Care4BrittleBones wil meer bekendheid voor OI en werft fondsen om meer onderzoek te doen naar deze zeldzame aandoening. Ik ben ambassadeur van de stichting en organiseer regelmatig acties om geld op te halen. Misschien heb je mij ook op de poster gezien: ‘Ik ben Chedda en ik heb OI.’

Zie ook http://www.cheddastory.nl

Welke klachten ervaar jij?

Klachten…. eigenlijk ervaar ik niet zo zeer klachten van mijn OI. Ik heb er voor een groot deel mee leren leven. Wat mijn leven het meest moeilijk maakt is de manier waarop mensen met mij omgaan, omdat ik er anders uit zie of omdat ik in een rolstoel zit. Starende mensen bijvoorbeeld… vreselijk. Of mensen die je negeren en doen alsof je er niet bent. Of mensen die je de meest persoonlijke vragen stellen, terwijl die heel onbeschoft zijn.

Onlangs is er een boek verschenen waar in o.a. ik (en zeven andere vrouwen) vertel over sh*t opmerkingen en vragen die ik kreeg. Het heet: ‘Heb je nou al een vriend?’ Het is het tweede boek van Nydia en Marie Lotte van Damn Honey.

Waar ik ook vaak mee geconfronteerd ben: mensen die je onderschatten of denken dat je niets kunt en je niet behandelen als ieder ander. Verbazing ontvang ik als blijkt dat ik werk, zelfstandig woon, reis en leef. Of als ik uitga. Negen van de tien keer komt er iemand naar me toe om te vertellen hoe goed ze het vinden van mij dat ik daar ben. Met alle respect: rot op. Denk na over wat je daarmee impliceert. En wat moet ik met zo’n opmerking? Je kan mij 1 miljoen andere dingen komen zeggen of vragen: “je ziet er mooi uit, heb je het naar je zin of wil je dansen?” Nee, je kiest ervoor mij in een vervelende hoek te duwen, alleen omdat ik er anders uitzie.

Of kijk naar de fysieke ontoegankelijkheid van het grootste deel van Nederland. Denk aan de stoep, de ongelijke straat met gaten, drempels, zware deuren, kinderkopjes in de straat, ontoegankelijke winkels, ontoegankelijke huizen, gebouwen zonder lift, hoge balies, kassa’s, gelegenheden zonder aangepast toilet, hoge pinautomaten of apparaten, geen ondertiteling in de bioscoop voor doven -en slechthorenden, amper ooit braille te vinden. De lijst is eindeloos.

In 2016 trad het VN-verdrag handicap in werking in Nederland. Doel van dit verdrag is het bevorderen, beschermen en waarborgen van de mensenrechten van mensen met een beperking. En dan gaat het om inclusie, persoonlijke autonomie en volledige participatie. Een van de vele onderdelen is de toegankelijkheid, maar er is hier geen controle op, laat staan handhaving.

De dingen die ik hierboven noemen hebben niet slechts te maken met fysieke toegankelijkheid, maar ook sociale toegankelijkheid. Veel energie gaat verloren door de confrontaties hiermee. Mij voortbewegen in een stad, maar ook constant geconfronteerd worden met die vooroordelen, het stigma. De emotionele tol vind ik het zwaarste.

Mensen met een beperking hebben niet de beste positie in onze maatschappij, in Nederland. Dat merk je aan alles. We zijn met 2,5 miljoen mensen, maar waar zie je ze? Niet op televisie, niet in de politiek, niet in de mode, niet in videoclips, niet in reclames. Ja, behalve als het gaat om een goed doel. Maar wij zijn ook moeders, vaders, broers, zussen, echtgenoten, echtgenotes, vrienden, leraren, advocaten, modellen, acteurs, schoonmakers, directeuren, dansers, artiesten, kunstenaars, muzikanten, filosofen, schrijvers en tv-makers. Laat staan mensen met kleur die een beperking hebben. Die zie ik al helemaal nergens (los van de mensen die ik persoonlijk ken).

En ik hoor het je bijna denken: “ja, maar in Nederland is het toch best goed geregeld?” Nou ik kan je uit die illusie helpen. Nee, dat is het niet. Het gaat de goede kant op. Ik ben een optimistisch mens, ook al lijkt het na dit stuk niet zo. We hebben gewoon nog een hele lange weg te gaan. Besef ook dat dit gaat om basis mensenrechten. Het recht op toegang, het recht op werk, het recht op zorg en ga zo maar door.

Wat voor invloed heeft dit gehad op jou als persoon?

Sinds een aantal jaar leer ik over de term: ‘validisme’. Hierover kan je lezen in het artikel op OneWorld dat Xandra Kosten schreef: https://www.oneworld.nl/achtergrond/wat-is-validisme-nou-precies

Dat is de discriminatie van mensen met een beperking. Dat je lichamelijke, verstandelijke of psychische gesteldheid samenhangt met de waarde die men jou toekent, dat is waar validisme over gaat. Het geeft mij woorden voor de dingen die ik meemaak. En ik leer dat veel van wat ik meemaak niet ok is. En op de één of andere manier geeft het mij kracht. Ik weet nu ook dat ik last heb van verinnerlijkt validisme. Ik heb constant het gevoel dat ik niet goed genoeg ben, niet interessant genoeg, niet sterk genoeg. Ik heb moeite met ruimte nemen, claimen. En dat lijkt van de buitenkant niet zo, omdat ik weet dat mensen anders naar mij kijken, maar dat voel ik niet zo.

Het is moeilijk om van jezelf te houden als je met zoveel afwijzingen te maken hebt gehad die verband houden met je handicap. Afwijzingen in de liefde, vriendschappen, op school, de arbeidsmarkt en daar komt nog bij dat mensen mij niet serieus nemen. Mijn handicap is een onderdeel van mij, mijn identiteit. Als dat de reden is dat je afgewezen wordt… dan ga je automatisch aan jezelf twijfelen en dit heeft veel invloed gehad op mij. Weet je wat het oplichterssyndroom is? Ik heb daar veel last van gehad, terwijl ik opgroeide. Daardoor was ik niet in staat mijn prestaties te internaliseren. Ik geloofde dat alles wat ik bereikte geluk was. Ik geloofde ook nooit dat ik slim was, totdat ik achten haalde op de universiteit.

Ook voel ik mij vaak (nu minder dan vroeger) een last, omdat ik dingen niet kan doen. Of omdat ik niet naar plekken kan, waar anderen wel naar toe gaan. Daar krijg je geen gezellige bui van. Heel lang dacht ik dus dat het aan mij lag en werd ik daar verdrietig van. Ik wist niet hoe ik hiermee om moest gaan, maar nu weet ik beter. De samenleving is niet ingericht voor mensen zoals ik. Mijn beperking is het probleem niet, de ontoegankelijke samenleving wel. Fysiek en sociaal. Die mindswitch geeft veel rust, maar ook verdriet. Wat ook moeilijk is, zijn ignorant people die niet door die niet door een zichtbare fysieke beperking heen kunnen kijken. Die zijn problematisch.

Ik werk hard aan meer in mezelf geloven en van mezelf houden. Leren over validisme heeft mij daar veel bij geholpen. Maar ook de mensen die ik ben tegengekomen in mijn leven en mijn kleine kring om mij heen. Ik voel mij gezegd met hen.

Welke misvattingen hoor je vaak over OI?

Omdat het zo’n zeldzame aandoening is (800-1200 mensen in Nederland), worden soms de ouders van kindermishandeling beschuldigd als de botten van hun kindjes breken. Toen ik geboren was had ik zeven ribben, mijn linkerarm en mijn linkerbeen gebroken. Mijn moeder dacht dat de zuster mij had laten vallen. De zuster dacht dat ik werd mishandeld. Tot ze erachter kwamen dat ik OI heb. Bewustwording van het bestaan van deze aandoening is belangrijk, maar ook meer geld voor onderzoek. Daarom ben ik ook ambassadeur van Care4BrittleBones.

Hindoestaanse cultuur

Hoe zou jij de Hindoestaanse cultuur omschrijven?

Een kleurrijke, mooie, op familie gerichte, kennisrijke, kunstzinnige, spirituele, fascinerende cultuur waar ik trots op ben.

Hoe houd je balans tussen verschillende culturen? Bijvoorbeeld de Westerse en Hindoestaanse cultuur?

Ik begon eigenlijk met mij schamen voor mijn cultuur, achtergrond, taal en alles wat erbij hoort. Dit omdat het mij in de witte wereld weer anders maakte, los van mijn beperking. Pas in mijn twintiger jaren ben ik meer gaan houden van de Hindoestaanse cultuur en werd ik trots op mijn roots.

Ik geloof niet dat mensen met een andere culturele achtergrond in Nederland moeten assimileren. Dat betekent voor mij dat ik mijn Hindoestaanse cultuur zou loslaten en de Nederlandse cultuur volledig zou moeten overnemen. Dat wil ik niet en ik vind ook niet dat het klopt, want mijn Hindoestaanse cultuur is een onderdeel van mij. Dat wil niet zeggen dat ik mij niet Nederlands voel of niet trots ben op mijn Nederlandse kant. Dat ben ik absoluut wel. Alleen zit ik in de positie dat ik kan kiezen welke aspecten ik wel en niet overneem. Dat geldt overigens ook voor welke aspecten ik kies uit mijn Hindoestaanse cultuur. En ik houd van die positie. Ik ben een trotse Hindoestaanse Nederlander, maar wel in die volgorde.

Welke drie taboes van de Hindoestaanse cultuur kunnen belemmerend zijn voor Hindoestaanse vrouwen?

Dat het huisje-boompje-beestje ideaal het enige is in dit leven. Het hoogst haalbare. Ik sta open (en dat geeft mij veel rust) voor meerdere idealen. En dat is voor ieder individu zelf in te vullen. Vroeger werd ik heel ongelukkig van het streven naar het huisje-boompje-beestje ideaal. Dat heb ik nu losgelaten en ik ben veel gelukkiger.

Homoseksualiteit. Ik vind het vreselijk hoe er wordt gedacht en gepraat over dit onderwerp. Ik vind dat je zelf mag bepalen van wie je houdt. Only God can judge me. Ik heb dat ook op mijn arm laten tatoeëren in het Arabisch. Niemand beslist of heeft het recht om te oordelen over mijn leven.

De competitieve en vijandige van vrouwen onderling. Ik vind dit een hele gevaarlijke en giftige houding die heerst in onze gemeenschap. Juist vrouwen moeten elkaar steunen, want we lopen tegen dezelfde dingen aan. Ik vind dat we elkaar meer moeten gunnen en niet elkaar de pan uit moeten vechten. “Die is mooier, die is witter, heb je gehoord wat die heeft gedaan, heb je gezien wat zij aanheeft, zie je hoe zij danst”. Ey, rot op. Empower de women around you. Please!

Welke plek hebben mensen met een ziekte/beperking volgens jou in de Hindoestaanse gemeenschap?

Volgens mij niet zo’n beste. Ik voel mij niet zo fijn op bijvoorbeeld Hindoestaanse feestjes. Ik word vaak aangestaard of genegeerd. Ik kan het niet zo goed beschrijven, maar het gevoel is onprettig. Ik heb vaak gehoord hoe zielig men het voor mij vindt. Of er wordt niet zoveel van mij verwacht. Het is ook een onderwerp dat ik niet vaak bespreek, omdat ik mijn cultuur of gemeenschap niet wil afvallen, maar ik weet dat ik niet als gelijke word gezien: niet de ideale huwelijkspartner of “mooi, maar jammer dat je in een rolstoel zit”. En dan de kerst op de taart… ooit zei iemand tegen mij: “echt jammer dat God mensen maakt zoals jij”. De boodschap die ik dus mijn hele leven mee krijg is: jij bent minder waard door jouw beperking.

#HÏVAN

Dit platform heeft als doel om de positie van de Hindoestaanse vrouwen te versterken in Suriname en Nederland. Het platform heeft meerdere concepten: interviews, een magazine en in de toekomst volgen (internationale) projecten. Het moet een kennisplatform worden, aangezien kennis er mede voor kan zorgen dat vrouwen uit een ongewenste sociale context kunnen bewegen. Het moet een platform zijn waar vrouwen vragen kunnen stellen die ze nergens anders kunnen stellen. De interviews moeten hen inspireren en adviezen geven. De scherpe columns moeten zorgen voor herkenbaarheid en bruikbare adviezen. En de projecten moeten leiden tot zichtbaar resultaat.

>> Lees meer

#HÏVAN: Oprichtster stichting ‘Stem op een Vrouw’ DEVIKA PARTIMAN

Achtergrond

Devika is een Hindoestaans-Nederlandse sociaal activiste. Zij is in 1988 geboren in Diemen, en getogen in Heerhugowaard. Zij heeft zij van jongs af aan geleerd dat verschillende culturen en geloven naast elkaar bestaan. De ene dag hoorde zij haar opa Westfries spreken en de andere dag ging ze met haar vader mee naar traditionele Hindoestaanse bruiloften, waar ze genoot van de mooie sieraden en Hindoestaanse dans. Zij is opgevoed met elementen uit het Christendom én het Hindoeïsme. Verder is ze in eigen woorden vrij beschermd opgevoed, door een moeder die komt uit een katholieke arbeidersfamilie en een vader die op jonge leeftijd van Suriname naar Nederland is geëmigreerd.

Weinig mensen weten dat Devika een groot fan is van “Popprinsessen” zoals Britney Spears, Mariah Carey, Rihanna, Beyoncé, Ariana Grande. Zij vindt het vooral leuk om naar die concerten te gaan met haar zusjes.

Devika heeft Media en Entertainment Management gestudeerd aan de Hogeschool Inholland. Na haar studie heeft ze gewerkt als producent bij Nederlandse festivals. Door verschillende factoren begon haar interesse voor maatschappelijk werk na haar studie te groeien.

In 2016 raakte Devika ongewenst zwanger. Zij wist zeker dat zij geen kind wilde van deze man. Met de test in haar handen googelde ze: abortus. Vervolgens maakte ze zo snel mogelijk een afspraak bij een abortuskliniek. Naderhand merkte ze dat ze het lastig vond om over het onderwerp abortus te praten. Ondanks dat ze goed werd opgevangen door het personeel en de medewerkers professioneel waren, had ze graag meer begeleiding gewild in het proces.

In hetzelfde jaar ging Devika op vakantie naar Suriname. “Ik raakte daar geïnspireerd, nadat ik een flyer zag uit 1996 van een Surinaamse vrouwenorganisatie. Op die flyer stond: kies bewust, stem op een vrouw! Trump was net verkozen tot president van Amerika, ik had die abortus gehad en ik was me steeds meer bewust van het feit dat Nederland een scheve man/vrouw verhouding kende in de politiek.” Deze verschillende gebeurtenissen zorgden ervoor dat zij ervoor koos om met een groep vrijwilligers een stichting op te richten genaamd: ‘Stem op een Vrouw’.

Career

De stichting ‘Stem op een Vrouw’ zet zich in voor politieke emancipatie en brede politieke diversiteit. De stichting moedigt kiezers aan om op vrouwelijke politici te stemmen, met als doel de ongelijke genderbalans op de kiezerslijsten te herstellen. Hierbij is ook specifiek aandacht voor vrouwen die lager op de lijst staan, zodat zij meer voorkeurstemmen krijgen en er in totaal meer vrouwen in de politiek komen. Het team bestaat uit zo’n 6 vrijwilligers en nog zeker 10 mensen die op andere manieren ondersteunen. Zij organiseren verschillende activiteiten zoals: stemcampagnes, trainingsdagen voor vrouwelijke kandidaten en verkiezingsdebatten. Daarnaast adviseert het team ook politieke partijen, gemeenten en organisaties over diversiteit.

Devika is bestuurslid van Nederland Wordt Beter: een stichting die zich richt op een toekomst zonder racisme en uitsluiting, door voorlichting en onderwijs te geven over het Nederlandse koloniale verleden én de gevolgen hiervan.

Verder is zij lid van Nieuw Amsterdam Raad, een onafhankelijke adviesraad voor de nieuwe generatie Amsterdammers. Deze raad heeft als doel om jonge mensen meer mee te laten praten over politiek. Deze 45 millennials komen een aantal keer per jaar bijeen om te overleggen over zelfgekozen stedelijke vraagstukken en aanbevelingen te doen aan de gemeenteraad. Het is Devika’s missie om de kloof tussen politiek en burgers te verkleinen & te focussen op Amsterdamse thema’s zoals klimaat en inclusie.

Als dat nog niet genoeg is… Devika is ook ambassadeur van Atria: een kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis. Zij focussen zich op gelijke behandeling en kansen voor (jonge) vrouwen.

Heeft ze nog tijd over? Ja zeker! Devika is ook een succesvolle spreker. Zo heeft ze in 2018 een internationale TedTalk gegeven genaamd ‘Changing Politics’ voor TedxVienna in Oostenrijk.

Zichtbaar succes

Na de eerste campagne van ‘Stem op een Vrouw’ was Devika meteen betrokken bij een historische gebeurtenis: er werden drie vrouwen via voorkeurstemmen verkozen. ‘Stem op een Vrouw’ kreeg steeds meer bekendheid en tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 werden in de 70 grootste gemeenten meer dan 75 vrouwen met voorkeurstemmen verkozen, bij de Provinciale Staten- en Waterschapsverkiezingen in 2019 werden 42 extra vrouwen verkozen, en datzelfde jaar ook nog eens drie in het Europees Parlement.

Haar inzet en betrokkenheid werd ook bekroond door Viva400: ze belandde in 2017 op een lijst van de 400 meest succesvolle jonge vrouwen in Nederland. Daarnaast ontving ze in 2019 de eerste Ribbius Peletier Penning: een onderscheiding voor vrouwen die zich inzetten voor de positie van vrouwen in de Noord-Hollandse politiek. Zij is onder andere zichtbaar in Noordhollands Dagblad, BNR Nieuwsradio, BNN Vara, KRO-NCRV en Trouw. Ook was zij te zien bij “koffietijd”.

Lees onderstaand interview met Devika Partiman

Je hebt vaker interviews gegeven over de abortus die je hebt gehad. Kun je hier meer over vertellen? (Wie heeft je gesteund in dit proces, hoe voelde je je daarna, hoe kijk je hierop terug, wat was de reactie van je familie en welk advies heb je voor andere Hindoestaanse vrouwen?)

Dat klopt, en ik ben me er zeer van bewust dat het best ongewoon is om daar zo openhartig over te zijn. Ik vind dat ook elke keer weer spannend, omdat je toch denkt: wie zou er meelezen? Het is echt mijn nachtmerrie dat mensen me nare berichten zouden sturen daarover. Omdat je weet waar vrouwen soms voor worden uitgemaakt. Gelukkig is dat nog nooit gebeurd.

Ik weet ook niet in hoeverre mijn familie het weet. Mijn ouders en zusjes wel, maar de rest? Wie weet. Er is nooit iemand over begonnen, en ik heb het niet met ze gedeeld.

Als ik terugkijk naar toen dat gebeurde, overheerst het gevoel hoe graag ik NIET zwanger wilde zijn. Het voelde alsof er een ongewenste alien in m’n lijf zat. Ik wist het ook heel snel, ik voelde het al na een paar weken. Dat er is anders was. En ik heb alleen maar gedacht: het moet eruit, het moet eruit. Ik was zó opgelucht toen het klaar was.

Toen ik het mijn ouders en zusjes vertelde, waren ze vooral bezorgd over mij. En ik realiseer me heel goed dat dit niet voor elke Hindoestaanse vrouw zal gelden. Als je denkt dat je familie het zou tegenhouden, vertel het dan niet, of achteraf. Het is jouw keuze. Maar zorg wel voor steun. Uiteindelijk ging een goede vriendin met mij mee naar de kliniek, en dat was echt fijn.

Als ik anderen advies kan geven, dan is het vooral om, zodra je vermoedt dat je zwanger bent, zo snel mogelijk een test te doen en met je huisarts te bellen. En als je direct weet dat je het niet wilt: bel ook gelijk een abortuskliniek voor een afspraak, want er is ook wachttijd. Als je twijfelt: praat erover. Ik weet nog dat ik zelf wat artikelen ging lezen over hoe je weet of je wel of niet een abortus wilt, en dat heeft me ook geholpen. Om te lezen hoe andere vrouwen die beslissing maakten. Maar of je 100 procent zonder twijfel kan zijn? Het blijft toch een gemengd gevoel, denk ik.

Ik ben achteraf gezien natuurlijk niet blij dat ik ongewenst zwanger ben geraakt, maar ik realiseer me ook: het kan gebeuren. Ik ben niet boos op mezelf, ik heb er vrede mee. En hopelijk kan ik door het te delen, het taboe een beetje doorbreken.

Hindoestaanse cultuur

Hoe vind jij balans tussen de Hindoestaanse cultuur en de Westerse cultuur?

Ik vind het mooi dat in de Hindoestaanse cultuur familie zo belangrijk is. Als je geen leuke familie hebt, of een hele ouderwetse familie, kan dat tegelijkertijd voor meisjes heel lastig en beperkend zijn. Dus ik realiseer me ook dat ik daarin gezegend ben.

Voor mij was de balans vaak een voordeel. Dat je bicultureel opgroeit, betekent ook dat je opgroeit met verschillende mensen van alle kleuren, met verschillende religies, gebruiken, kleding en muziek. Dat is boven alles heel leuk en waardevol.

Tegelijkertijd vind ik het soms ingewikkeld. Ik heb niet het gevoel dat alle witte Nederlanders mij zien als Nederlander, en ik voel me ook niet altijd volledig geaccepteerd als Hindoestaans. Ook in mijn eigen familie, en in Suriname, merk ik dat soms. Je krijgt beide culturen mee, maar je kan je daardoor niet volledig met een van die twee culturen identificeren.

Hoe zou je de vrouwenrechten binnen de Hindoestaanse cultuur omschrijven?

Dat is een lastige vraag. Ik denk dat de Hindoestaanse gemeenschap nog vrij traditioneel denkt over mannen en vrouwen. Veel Hindoestaanse meisjes worden voor mijn gevoel nog best streng en beschermd opgevoed. Niet alleen je ouders kijken mee, maar ook de familie. Mijn vader voelde toen ik klein was die druk volgens mij wel. Maar later hebben ze dat gelukkig redelijk los gelaten.

Zoals in elke cultuur is er nog een hoop winst te behalen. Er is bijvoorbeeld nog veel schaamte in de meer ouderwetse Hindoestaanse cultuur, en onderwerpen die in de taboesfeer zitten. Dat draagt bij aan dat meisjes en vrouwen zich niet volledig kunnen ontwikkelen. Er doordat het een vrij gesloten gemeenschap is, waarin je dingen vooral binnen de familie houdt, is er ook een risico dat narigheid zoals misbruik niet wordt aangekaart.

Maar, en dit vind ik wel belangrijk: dit is net zo goed waar in de Westerse cultuur. We hebben allemaal last van het patriarchaat. Het uit zich alleen overal net even anders.

Welke adviezen heb je voor Hindoestaanse vrouwen die ook graag hun stem willen laten horen/meer zichtbaar willen zijn, maar dit niet durven?

Begin klein. Bij mij begon het met me af en toe uitspreken op Facebook. Zo kan je langzaam wennen aan je mening geven en vormen. In het begin vond ik dat heel moeilijk: je weet nog niet zo goed hoe je discussies moet voeren en wat voor argumenten je kan aandragen. Maar oefening baart écht kunst.

Als je je liever niet online uitspreekt, kan je je ook oriënteren op iets maatschappelijks doen ‘achter de schermen’. Je kan bijvoorbeeld vrijwilliger worden bij een organisatie die zich inzet voor iets wat jij belangrijk vindt. Dan ontmoet je ook gelijkgestemden, wat heel fijn kan zijn.

En ook politiek is een optie! Je hebt veel meer onzichtbare functies bij de politiek. Wist je bijvoorbeeld dat politieke partijen ook lokaal vaak allemaal werkgroepen hebben? Werkgroepen over zorg, onderwijs, klimaat, cultuur… Dus als je in een bepaalde sector werkt of interesse hebt, kan je je ook aanmelden voor zo een werkgroep. Durf vooral die stap te zetten om een berichtje te sturen, en te vragen: is er iets dat ik kan doen? En als het de eerste keer niet lukt, probeer het dan nog een keer. Blijf vooral bij jezelf, bij wat jij wilt veranderen. Het is niet altijd makkelijk maar het is heel leerzaam en geloof mij: je omgeving gaat er even aan moeten wennen, maar ze wennen er vanzelf aan.

Als je googled op “Hindoestaanse Vrouwen” kom je ook vaak termen tegen als: eerwraak, verstikkend, controlerend thuisfront, depressie etc. Hoe kunnen wij hier verbetering in brengen?

Dat is echt ontzettend irritant en schadelijk ja. Dit is het probleem van het Westen: doordat het een koloniale cultuur is, die eeuwenlang zichzelf heeft voorgehouden dat hun cultuur superieur is, staan ze nauwelijks open voor positieve dingen van andere culturen. De focus wordt gelegd op alles wat er negatief te vinden is, zonder tegenwicht. Dat is niet eerlijk; het schetst helemaal geen reëel beeld.

Ik denk dat we vooral onze eigen verhalen moeten blijven vertellen, zoals dit platform doet. En dat we meer zichtbare rolmodellen nodig hebben. Ik zeg ‘meer zichtbaar’ omdat het niet zo is dat er onder Hindoestanen niet al rolmodellen zijn. Maar we worden onzichtbaar gemaakt doordat hun verhalen geen aandacht krijgen, in de media bijvoorbeeld. En daarmee doorbreek je vooroordelen dus niet.

Ik vind het wel een moeilijke vraag. Zo’n scheef beeld, dat verander je niet zomaar. Misschien is het antwoord wel om eerlijk én trots te zijn. En met trots over onszelf – óók over ons culturele erfgoed – te vertellen.

Alle foto’s zijn afkomstig van Devika’s Instagram @devikagauri

Lees verder →

#HÏVAN: SANTOECHA RANGAI kreeg op 26 jarige leeftijd borstkanker

Trigger warning: dit artikel kan schokkende content bevatten.

Santoecha Rangai is 32 jaar en geboren Rotterdam. Zij woont nu in Antwerpen met haar vriend Bart, waarmee ze al 9 jaar samen is. In Nederland heeft Santoecha de lerarenopleiding geschiedenis gestudeerd en in België heeft ze haar bachelor Journalistiek behaald. Zij heeft een liefde voor geschiedenis, lezen en fotografie. Ook houdt ze van uitgaan – als ze hier energie voor heeft. Ze is een overtuigde feministe en steekt haar mening niet onder stoelen of banken. Haar vader heeft haar geleerd dat zij een mening mocht hebben en geen haar minder is dan een man.

Santoecha heeft een passie voor dansen, schrijven en het nieuws. Ze vindt het belangrijk om te weten wat er om haar heen gebeurd. Schrijven helpt om haar gedachten onder controle te krijgen, maar ook om haar emoties en gedachten te verwerken in mooie teksten. Op het moment dat ze danst, vergeet ze even wat ze allemaal heeft moeten doorstaan…

Santoecha: “Aangekomen in het ziekenhuis zou ik eerst een mammografie moeten ondergaan. Als die er goed uit zag, was er niets aan de hand en zou ik naar huis mogen. Ik besefte denk ik niet hoe erg de situatie was. Zo maakte ik nog grapjes. Ik vroeg ze of ik leuk genoeg lachte en of mijn haar goed zat, terwijl er foto’s van mijn borst werden gemaakt. Hierna moest er opeens een echo worden gemaakt en daarna besloten ze om biopten af te nemen. Aan het einde van de dag kreeg ik een dokter te zien. Hoewel we nog een week moesten wachten op de officiële diagnose, kreeg ik die dag al te horen dat ik zeer waarschijnlijk borstkanker had.”

Op 26 jarige leeftijd kreeg Santoecha borstkanker. In het kader van Oktober – Borstkankermaand geeft ze een uitgebreid & oprecht interview aan hivancommunity…

Oktober: Borstkankermaand

Wanneer en hoe heb je ontdekt dat je borstkanker had?

In 2013 ging ik naar een huisarts in Antwerpen, omdat ik pijn in mijn borst had en iets voelde zitten. Deze huisarts verzekerde mij dat het geen kanker kon zijn, omdat ik daar teveel pijn voor had en te jong was. Op dat moment was ik pas 26 jaar. Wel spoorde ze mij aan om naar het ziekenhuis te gaan om te laten checken wat het wel was.

Foto: Ik kwam net van de huisarts die beweerde dat ik te jong was voor borstkanker. Mijn vriend bleef erop aandringen dat ik me moest laten controleren: ik laat me op bed glijden zing ‘lalalala’ en roep dat ik zijn gezeur niet wil aanhoren.

Zoals vele vrouwen had ik weleens pijn in mijn borsten als ik ongesteld moest worden of als ik veel stress had. Ik verwachtte dat het dit keer niet anders was. Mezelf vertelde ik dat ik gewoon een ontstoken borstklier had. De pijn bleef aanhouden en toevallig moest ik voor iets onbenulligs bij mijn eigen huisarts in Rotterdam zijn. Mijn vriend die mee was, wees mijn huisarts op mijn borst omdat hij het niet vertrouwde. Inmiddels was ook mijn tepel aan het vervormen. Ook zij achtte mij te jong om borstkanker hebben, maar stuurde mij wel door naar het ziekenhuis voor een spoed mammografie.

Aangekomen in het ziekenhuis zou ik allereerst een mammografie moeten ondergaan. Als die er goed uit zag, was er niets aan de hand en zou ik naar huis mogen. Ik besefte denk ik niet hoe erg de situatie was. Zo maakte ik nog grapjes. Ik vroeg ze of ik leuk genoeg lachte en of mijn haar goed zat, terwijl er foto’s van mijn borst werden gemaakt. Hierna moest er opeens een echo worden gemaakt en daarna besloten ze om biopten af te nemen. Aan het einde van de dag kreeg ik een dokter te zien. Hoewel we nog een week moesten wachten op de officiële diagnose, kreeg ik die dag al te horen dat ik zeer waarschijnlijk borstkanker had.

Op dat moment werd het zwart voor mijn ogen. Het enige wat ik kon roepen was, dat ik dit niet bewust wilde meemaken. Er werd toen een rits kalmeringsmiddelen voor mij uitgeschreven. Ik zou nog lang tijdens mijn behandelingen aan de kalmeringsmiddelen zitten. In de week waarop ik op de officiële uitslag moest wachten, bleef ik hoop hebben dat de dokters het mis hadden en dat het achteraf iets onschuldigs bleek te zijn. Helaas. Een week later kreeg ik de diagnose borstkanker op 26-jarige leeftijd.

Hoe voelde je je nadat de diagnose gesteld was?

Ik stel mezelf nooit kwetsbaar op en dat was ik na de diagnose ook niet van plan. Voor de buitenwereld probeerde ik te doen alsof er niets aan de hand was. Zo heb ik voor de meesten tot voor kort kunnen verbergen dat ik al die tijd ziek was.

Hoe zag de periode na de diagnose er uit?

Vanaf het moment dat je de diagnose krijgt, schiet je in een overlevingsmodus. Je hebt eigenlijk geen moment meer om te beseffen wat er eigenlijk gaande is. Het is alsof je in een intercity stapt, maar dan een trein die geen haltes heeft; de trein blijft doorrijden. Voor mijn gevoel is de trein pas afgelopen februari tot stilstand gekomen. De plastische chirurg kwam toen tot de conclusie dat hij niets meer kon doen om mijn littekens te behandelen. Toen ben ik ook met mijn Instagram gestart: no shame in my scar game (@noshameinmyscargame).

Kun je wat meer vertellen over de behandelingen die je hebt gehad? En hoe zag deze periode er uit?

Het eerste wat er in mij opkwam toen ik de officiële diagnose kreeg was dat ik onvruchtbaar kon worden van chemokuren. Ik wist niet veel van kanker af, maar dat wist ik gelukkig wel. Ik uitte mijn zorgen hierover bij de artsen. Zij raadden mij aan om mijn eitjes in te laten vriezen.

Dezelfde dag nog kon ik langs bij de gynaecologe. Daar bleek dat ik gezien mijn menstruatiecyclus de volgende ochtend al kon beginnen met het traject. Daarvoor moest ik mezelf 3 weken lang en 2 maal daags met hormonen injecteren. Na 3 weken was het zover en werden 8 eitjes geoogst. Ik zou dit echt aan iedereen die jong borstkanker krijgt aanraden. Die drie weken zijn niets op een mensenleven als je je bedenkt dat je hiermee de kansen vergroot om je kinderwens te vervullen. Mijn eitjes werden op een donderdag geoogst. Ik had de keuze om de dag erna al aan de chemokuren te beginnen of nog een weekend te wachten. Ik koos voor het laatste, omdat ik voor de laatste keer een onbezorgd weekend wilde hebben.

Foto: Deze foto is het weekend voor mijn eerste chemokuur genomen. Ik wilde voor de laatste keer met mijn eigen haar op de foto staan.

Die maandag begonnen we met de chemokuren. Deze chemokuren waren bedoeld om de tumor kleiner te krijgen en om mogelijke kankercellen in mijn lichaam aan te pakken. Een half jaar lang kreeg ik chemokuren en geloof me dat is geen feest. Het is alsof je letterlijk gebombardeerd wordt.

Na een half jaar aan de chemo’s te hebben gezeten, kreeg ik een borstamputatie en haalden ze de lymfeklieren uit mijn oksel weg. De chemo’s hadden namelijk de kankercellen niet uit mijn lymfeklieren kunnen doden. Ik had 2 weken om hiervan te herstellen want toen begon ik met de antihormoontherapie. Omdat mijn tumor hormoongevoelig was, moesten mijn vrouwelijke hormonen in bedwang worden gehouden. Daarvoor slik ik 10 jaar lang iedere dag medicatie en krijg ik iedere maand een injectie om mijn lichaam in een kunstmatige overgang te houden.

Foto: Hier ben ik een pruik aan het uitzoeken. Ondanks alle ellende was ik mijn humor nog niet verloren.

Ervaar je nu nog steeds klachten van de chemokuren?

Ja, ik ondervind nog steeds last van de chemokuren. Zo heb ik bijvoorbeeld last van zenuwschade: ik heb pijn bij het vasthouden van bestek of mijn handen wassen met koud water, omdat dit koud aanvoelt. Ook lopen doet weleens pijn aan mijn voetzolen.

De last hiervan verschilt per moment: de ene keer blijft de pijn maanden weg en soms heb ik er dagelijks last van. Maar als ik iets heb geleerd in deze periode is dat pijn went. Ik weet gewoonweg niet meer beter dan dat pijn een onderdeel van mijn leven is geworden.

Hoe heeft borstkanker jouw leven beïnvloed?

Als je 26 jaar bent acht je jezelf onsterfelijk. Dan krijg je de diagnose borstkanker en dan besef je hoe fragiel het leven is. In een sneltreinvaart heb ik volwassen moeten worden. Ik heb geleerd dat je maar één leven hebt en dat je daarom moet doen wat jij in je leven wilt doen. Probeer niet aan verwachtingen van anderen te voldoen omdat je daarmee de goedkeuring van anderen ontvangt. Dit is iets wat ik nu voorop zet in mijn leven. Dit zou ik iedereen willen meegeven.

Ik probeer daarom zoveel mogelijk te doen wat ik wil en waar ik zin in heb. Helaas gaat dit niet altijd omdat mijn gezondheid mij niet altijd meezit. Daarom moet je keuzes beter leren afwegen en alternatieven leren zoeken. Heb je zin om uit te gaan maar heb je daar de kracht niet voor? Dan blijf je thuis en luister je naar goede muziek. Zo heb jij je eigen feestje vanuit je bureaustoel.

Ben je nu volledig genezen?

Als het goed is moet ik nog vijf jaar medicatie krijgen voordat ik word ‘schoon’ verklaard! 😀

Aan wie heb je veel steun gehad tijdens deze periode?

Ik denk eigenlijk iedereen uit de selecte groep die wist dat ik ziek was. Van vriendinnen die meegingen naar doktersbezoeken tot mijn vriend die zich kaal schoor – zodat ik niet als enige kaal was, tot de mensen die mijn een knuffel gaven als ze mij zagen en de mensen die mij kaartjes bleven sturen. Het is een combinatie van al deze acties en momenten geweest, waardoor ik telkens de kracht vond om door te gaan met de behandelingen.

Wat heeft jou verder nog steun geboden na de diagnose? (Denk aan: boeken, documentaires, sport, eten, series, films etc.)

Tijdens de behandelingen voelde ik me erg machteloos. Voor mijn gevoel had ik mijn lichaam afgegeven aan het ziekenhuis en zij maakten alle beslissingen over wat er te gebeuren stond. Eten en drinken was het enige wat ik zelf in de hand had. Daarom heb ik me tijdens de behandelingen vooral beziggehouden met het lezen van boeken over de invloed van voeding tijdens het hebben van kanker. Ik heb niet veel kunnen doen met de voedingsadviezen tijdens de chemokuren. Door de chemokuren veranderen je smaak- en reukvermogen telkens. Zo kon ik de ene dag iets erg lekker vinden en de andere dag lustte ik dat niet meer.

Het liedje dat mij door deze periode heeft gesleept is: Wake me up van Avicii. Vooral het gedeelte: “So wake me up when it’s all over, When I’m wiser and I’m older, All this time I was finding myself And I didn’t know I was lost”. Voor mijn gevoel was ik ook te jong om te begrijpen wat er aan de hand was. Nog steeds heb ik moeite om mijn emoties onder controle te houden bij dat lied.

Waarom heb je ervoor gekozen om open te zijn hierover?

Nadat ik te horen had gekregen dat ik mijn borst moest laten amputeren was ik erg bang voor het resultaat. In het ziekenhuis kreeg ik voorbeelden te zien van hoe ik eruit zou komen te zien na de behandelingen. Het was op z’n zachtst gezegd geen fraai beeld.

Hierdoor keek ik nog meer tegen de amputatie op. Uiteindelijk zijn mijn borstreconstructies geslaagd en ziet mijn lichaam er toonbaar uit. Als ik destijds foto’s van het resultaat van de reconstructies had gekregen, was ik minder angstig geweest. Door mijn lichaam te tonen wil ik de angst voor de behandelingen en littekens bij anderen wegnemen. Maar ook wil ik jonge vrouwen erop wijzen dat zij zichzelf maandelijks moeten controleren. Ik ben helaas geen uitzondering; borstkanker komt ook bij jonge vrouwen voor.

Ik kom nu wel erg moedig over, maar de eerste vijf jaar heb ik hierover gezwegen. Deels omdat ik niet aan die periode herinnert wil worden, maar ook deels omdat ik er nog niet klaar voor was. Daarbij zat ik ook niet op iemands medelijden te wachten.

Wat mij eigenlijk direct opviel na de diagnose is dat er in de Hindoestaanse cultuur nog best wel een taboe op borstkanker heerst. Men praat er niet openlijk over en ook als je ziek bent houd je je zorgen en medische complicaties vooral voor je. Ik was het er niet mee eens om op deze manier met ziektes om te gaan. Later besefte ik dat als ik mijn verhaal niet openbaar zou maken ik geen oplossing voor het probleem was ,maar juist een onderdeel van het probleem. Je moet namelijk eerst het probleem bekennen, voordat je het kunt aanpakken.

Kun je meer vertellen over de symptomen van borstkanker? En de symptomen die jij had?

Het is jammer dat de meesten enkel aan een knobbel denken als symptoom van borstkanker. Terwijl er nog 11 andere symptomen zijn die op borstkanker kunnen wijzen. Zo is het hebben van een putje in je borst, een zwelling van je borst, een bloedende tepel, een ingetrokken tepel, uitslag op je borst, een verkleuring of roodheid van je borst, pijn in je borst, kleine putjes (sinaasappelhuid) zichtbare aderen van je borst, een borst die warm aanvoelt of een knobbel in je oksel, allemaal symptomen die kunnen wijzen op borstkanker. Mijn knobbel begon achter mijn tepel waardoor die een lange tijd niet te voelen was. Daarbij had ik een G-cup waardoor een knobbel moeilijk met de hand te detecteren was. Nu ik eraan terug denk waren mijn aderen in mijn borst zichtbaar.

Welke informatie wil je verder nog delen met vrouwen over borstkanker? (Bijvoorbeeld: cijfers, persoonlijke adviezen, tips, heart-to-heart message)

Ik zou iedere vrouw ongeacht haar leeftijd willen vragen om haar borsten te controleren. Hoe vroeger je hier mee begint, hoe meer het in je routine zit en hoe beter je je eigen borsten kent. Let hierbij ook op de elf andere symptomen naast enkel controleren op knobbels. Probeer ook maandelijks twee maal voor de spiegel je borsten te controleren. De meeste symptomen zijn niet voelbaar maar zichtbaar. Voorheen luidde het advies om de borsten iedere maand te controleren. Dit is nu opgeschroefd tot tweemaal per maand, omdat je borsten door je menstruatiecyclus anders kunnen aanvoelen. Soms voel je bijvoorbeeld wel een knobbel vlak voordat je ongesteld moet worden, terwijl je die anders niet voelt.

Het laatste wat ik wil meegeven is dat als je je borsten controleert je heel het gebied moet controleren. Je borstspieren lopen bijvoorbeeld door tot in je oksels en tot aan je sleutelbeenderen. Dames die veranderingen aan hun borsten opmerken, maar bang zijn om naar hun huisarts te stappen, zou ik willen vragen om dit alsnog te doen. Hoe eerder de ziekte wordt ontdekt, hoe meer kans op volledig herstel . Daarbij ben ik het bewijs dat het leven na de diagnose ook door kan gaan. Hoe destructief de ziekte ook is, wij gaan er niet onderdoor.

Hindoestaanse cultuur

Hoe zou jij de Hindoestaanse cultuur omschrijven?

Ik vind dit best wel een lastige vraag. Een cultuur bestaat uit zoveel facetten tezamen dat ik het moeilijk vind om over de Hindoestaanse cultuur te spreken. Net zoals ik van mening ben dat de typische Hindoestaan ook niet bestaat.

Ik zal eerlijk bekennen dat ik een haat-liefdeverhouding heb met de cultuur. Zo vind ik het geweldig om Hindoestaans te spreken, luister ik thuis weleens naar bhaitak gana en ben ik bovenal gek op het eten.

Onze cultuur is een beetje dubbel: we kunnen elkaars vrienden, maar ook elkaars grootste vijand zijn. We zijn warm en uitnodigend, maar we kunnen ook koud zijn en mensen buitensluiten. We kunnen een geweldige band met elkaar hebben als we als gemeenschap aan een paar verbeterpunten werken. Bijvoorbeeld de ongeschreven regel dat je wegkijkt als je een andere Hindoestaan tegenkomt. Naar mijn mening is dit nergens voor nodig en zorgt dit enkel voor nog meer rivaliteit tussen ons.

Hoe houd je balans tussen verschillende culturen? Bijvoorbeeld de Westerse en Hindoestaanse cultuur?

Voor het gemak houd ik de Westerse cultuur aan. Daar komt gewoon minder poespas bij kijken en je hebt minder ongeschreven regels, waardoor je minder verkeerd kan doen. Daarbij houd ik van het openlijk bespreken en aanpakken van problemen.

Welke drie taboes van de Hindoestaanse cultuur kunnen belemmerend zijn voor Hindoestaanse vrouwen?

1: De bekendste en de meest verstikkende is naar mijn mening: manaj ka bholi (= wat zullen anderen wel niet zeggen). De sociale controle is bij ons zo sterk dat wij onze levens bijna laten bepalen door wat anderen van ons zullen denken. Je leeft dus eigenlijk voor iemand anders. Hierdoor durven jongeren niet vaak te kiezen voor iets wat hun hart hun begeert. Waardoor ze ongelukkig zijn. We moeten leren dat het oké is om fouten te maken en dat je je niet voor je fouten hoeft te schamen. We moeten ook leren om ons niets van de meningen van anderen aan te trekken. Als iedereen ervoor zorgt dat zij zich met niemand bemoeien, dan komt het vast goed met iedereen.

2: Eigen partnerkeuze of het huwelijk. Het komt gelukkig steeds minder vaak voor dat Hindoestaanse meisjes uitgehuwelijkt worden of dat zij niet kunnen trouwen omdat hun familie dat niet wilt. Desalniettemin hebben families nog steeds een dikke vinger in de pap bij huwelijken en relaties. Ik vind het heel erg dat van ons wordt verwacht dat wij na het behalen van een diploma in het huwelijksbootje stappen. Dit zorgt ervoor dat sommigen met de eerste de beste die om de hoek komt kijken een verbintenis aangaan. Als je begin twintig bent, ben je nog volop bezig om jezelf te leren kennen en een persoonlijkheid te ontwikkelen. Je zal waarschijnlijk over 10 jaar niet meer dezelfde smaak meer hebben. Soms durven ze ook niet meer uit een relatie of huwelijk te stappen, omdat ze de familie dan schande toebrengen. Of dat ze hierdoor in een gewelddadige huwelijk blijven hangen. Dit is denk ik het ergste van allemaal: ik denk dat je ouders liever hebben dat je heelhuids terugkeert dan dat je terugkeert in een doodskist.

3: Het taboe dat heerst op ziekte. Naast het manaj ka bholi-principe: ‘Wat zullen mensen wel niet zeggen als ze horen dat je ziek bent’, hebben wij Hindoestanen ook nog eens te maken met het geloof in karma. Ziektes worden dan gezien als het resultaat van de opeenstapeling van je slechte daden in je vorige levens. Ik zal dan vast wel een heel slecht mens zijn geweest. Het vreemde is ook dat je slechte karma enkel een rol speelt bij ziektes zoals kanker. Bij ziektes zoals diabetes en hoge bloeddruk, waar Hindoestanen massaal aan lijden, ligt het opeens niet aan de slechte karma. Je kwetst mensen er erg mee door hun ziekte aan hun slechte karma te wijten. Het niet openlijk over ziektes praten zorgt er bijvoorbeeld ook voor dat men bang wordt om naar de huisarts te stappen of op te zoeken wat de ziekte precies inhoudt. Dit lijkt ook een beetje op de struisvogeltheorie: als we er niet over praten, bestaat het niet.

Wat wil je zeggen tegen andere Hindoestaanse vrouwen die (in stilte) lijden aan een ziekte? En aan vrouwen die zelf ook (borst)kanker hebben gehad? Welke persoonlijke adviezen heb je voor deze vrouwen?

Wat ik nog meer zou willen delen is dat als je ziek blijkt te zijn, je vooral niet moet schamen om hulp te vragen. Ziek zijn vergt veel van je als mens. Ook al lijken we allemaal op Supervrouw. Je hoeft niet alle last zelf te dragen. Wees ook niet bang om vragen te stellen in het ziekenhuis: misschien kunnen ze hierdoor wel de angst bij je wegnemen. Je mag mij overigens altijd benaderen. Niemand zal je beter begrijpen als een vrouw die ooit in dezelfde positie heeft gestaan.

Als je googled op “Hindoestaanse Vrouwen” kom je ook vaak termen tegen als: eerwraak, verstikkend, controlerend thuisfront, depressie etc. Hoe kunnen wij hier verbetering in brengen?

De eerste stap is erkennen dat wij in onze gemeenschap soms problematische zaken onder het tapijt schuiven. Daarna wordt het tijd dat we alles openlijk bespreken, waarna we de problemen aanpakken.

HÏVAN

Santoecha deelt haar verhalen op haar Instagram: @noshameinmyscargame

#HÏVAN: RASJNEE PAHALADSINGH over emigratie, bewuste kinderloosheid en gescheiden ouders

Happy birthday to Rasjnee! Rasjnee is vandaag 37 jaar geworden en wilde graag een interview geven voor hivancommunity, zodat zij op haar verjaardag terug kon blikken naar haar leven tot nu toe.

Rasjnee Pahaladsingh is 37 jaar en woont in Den Haag met haar man. In Suriname heeft zij Journalistiek gestudeerd. Inmiddels is zij al vier jaar werkzaam bij het COA (Ministerie van Justitie en Veiligheid) en is ze gek op sporten, dansen, fashion en reizen.

Zij is geboren in Suriname. Daar woonde zij met haar ouders en broertje. Zij waren een voorbeeldgezin voor velen. Dit veranderende in een klap toen haar ouders gingen scheiden. Zij was toen 16 jaar.

Rasjnee heeft bewust geen kinderen. Zij heeft het gevoel dat ze daardoor in een hokje wordt geplaatst. Acht jaar geleden is zij getrouwd en naar Nederland verhuisd voor een nieuwe start. Haar ouders en broertje wonen nog steeds in Suriname.

In onderstaand interview vertelt Rasjnee over de impact van gescheiden ouders en haar reis van Suriname naar Nederland.

Achtergrond

Kun je iets meer vertellen over je achtergrond?

Ik kom uit een gebroken/gescheiden gezin. Verder heb ik een broertje van 33 jaar. Hij is mijn wereld en staat het dichtst bij mijn hart.

Hoe ziet een “typische week” er uit bij jou?

Ik heb een fulltime baan. Daarnaast ga ik drie dagen, na kantoortijd, naar de sportschool. Weekenden houd ik vooral vrij voor mezelf of ik ga socializen met vrienden en familie (als ik daar behoefte aan heb).

Daarnaast reis ik graag de wereld rond met mijn man. De foto’s en verhalen hiervan deel ik op mijn eigen Instagram en Facebook pagina: travelnstyle_by_rasj

Kun je wat meer vertellen over je beroep? Wat doe je precies bij het CAO (Ministerie van Justitie en Veiligheid)?

Vanaf het hoofdkantoor ben ik bezig met de juridische begeleiding van vergunninghouders die uitstromen naar een gemeente.

Welke drie levensgebeurtenissen zijn bepalend geweest voor jouw leven en karakter?

De scheiding van mijn ouders (16 jaar) en mijn broertje, de relatie met mijn ex-partner en het begin van mijn leven in Nederland.

Gescheiden ouders

Hoe zou je je gezin omschrijven voordat je ouders besloten om te gaan scheiden?

Er is 20 jaar verstreken sinds mijn ouders zijn gescheiden. Ik wil zoveel vertellen, maar dat wordt dan een boekwerk. Mijn broertje en ik hebben altijd een veilige thuishaven gehad. Sporten, reizen en quality time was een belangrijk aspect van ons leven als gezin. Wij hadden een warm nest. En dat is belangrijk voor de vorming van kinderen. Als kind waren wij al vroeg zelfstandig en werden wij opgevoed met regels en discipline.

Welke impact had de scheiding op jou als puber?

Ik kon maar niet verwerken dat wij opeens van een liefdevol gezin naar een gebroken gezin waren gegaan. Weg was ons warm nestje. Ik leefde de jaren later met onbeantwoorde vragen, woede, verlatingsangst, onbegrip en verdriet.

Hoe kijk je hier op terug?

Ik ben nu 20 jaar verder en heb vrede met de situatie. Het heeft geen zin om in oude energie te blijven hangen, dus ik focus mij op mijn toekomst en de mooie dingen die op mij afkomen. Ik geniet nu van de kansen die het leven mij biedt en doe vooral wat mij blij maakt.

Wie/wat heeft jou geholpen in dit proces?

Ik kan zeggen dat spiritualiteit mijn houvast is geweest om het verleden te verwerken en een plekje te geven. Het heeft voor innerlijke rust gezorgd. Mijn broertje bevind zich op een hoger niveau op het gebied van spiritualiteit. Ondanks de afstand motiveren wij elkaar om het beste van het leven te maken. Wij zijn zo trots op elkaar en wij weten ook wel waarom.

Emigratie

Waarom heb je besloten om te emigreren naar Nederland?

Ik ben in 2011 getrouwd en heb de keuze gemaakt om in Nederland een nieuwe toekomst op te bouwen met mijn man.

Wat waren meteen de grootste verschillen tussen Suriname en Nederland?

De eerste jaren waren het heftigst, moet ik heel eerlijk toegeven. Een maatschappij totaal anders dan “Swietie Sranang”. Ik moest opnieuw beginnen. Wennen aan simpele dingen, zoals het weer en een snel ontwikkelende maatschappij waar mensen vooral heel direct naar elkaar toe zijn.

Het heeft even geduurd voordat ik kon aarden en in staat was mijn hart open te stellen aan dit land. Het leek soms makkelijker om de handdoek in de ring te gooien, maar dan kreeg ik weer de kracht om er doorheen te bijten. Vandaag blik ik positief terug op alle beproevingen. Dank je wel Nederland!

Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd na je emigratie?

Ik heb hier geleerd dat je in je recht mag staan. Je mag opkomen voor jezelf. Als vrouw ben ik hier zelfstandiger, mondiger en assertiever dan dat ik in Suriname was. Vanuit de algemene opvoeding word je toch wel klein gehouden. Tegenspraak wordt niet geaccepteerd, al weet je dat je gelijk hebt.

Als ik in de spiegel kijk, zie ik een betere versie van mezelf. Een zelfstandige vrouw die nu sterk in haar schoenen staat en die duidelijk haar grenzen aangeeft. Vandaag pluk ik hier de vruchten van. De vruchten van moed, doorzettingsvermogen en persoonlijke- en professionele ontwikkeling. She believed, she could, she did!

Hindoestaanse Cultuur

Hoe zou jij de Hindoestaanse cultuur beschrijven?

Anno 2019 zou je denken dat wij ruimdenkend en modern zijn. Helaas zijn velen niet meegegaan met de tijd. Nog altijd heeft men een oordeel klaar liggen over iemand, zonder dat men de achtergrond van die persoon kent.

“Stop met vooroordelen en laat een ieder in zijn eigen waarde”, wordt vaak gezegd. In hoeverre hanteren wij dit? Werk aan de winkel!

Hoe houd je balans tussen verschillende culturen? Bijvoorbeeld de Westerse en Hindoestaanse cultuur?

In het dagelijks leven moet je een goede balans vinden tussen beide culturen. Ik ben eerlijk gezegd nog steeds mijn weg aan het vinden. Tot een bepaalde hoogte is het mogelijk om aan te passen, maar ik wil vooral mezelf blijven.

Welke drie taboes van de Hindoestaanse cultuur/gemeenschap kunnen belemmerend zijn voor Hindoestaanse vrouwen?

Als vrouw word ik nog steeds afgerekend als ik aangeef dat ik voor mijzelf, mijn toekomst en mijn carrière kies. Dat ik geen kinderen wil is mijn keus. De reden hiervan weet ik als de beste, dus stop ermee om vrouwen te plaatsen in een hokje.

Geestelijke en lichamelijke mishandeling is nog een taboe. Daar durven wij niet openlijk over te spreken. Voor de buitenwereld moet alles er perfect uit zien.

Welke adviezen heb je voor Hindoestaanse Vrouwen die ook zijn geëmigreerd van Suriname naar Nederland?

Als je een wil hebt en iets wilt bereiken, geef dan nooit op. Volg je eigen pad en niet dat wat men jou oplegt. Sla je vleugels open en zie wat de wereld jou te bieden heeft.

#HÏVAN

#HÏVAN: Vlogger ASHNADEBIE KALIDIEN vertelt over haar chronische ziekte

Ashnadebie kreeg op haar 8e te horen dat zij mogelijk het ‘Stiff Skin Syndrome’ had. Stiff Skin Syndrome zorgt ervoor dat je hele huid stijf is en dat je moeite hebt met bewegen. Lopen, bukken, strekken, zitten, liggen en staan is daarom moeilijk. Het lichaam wordt erg stijf. De doktoren gaven aan dat zij haar niet verder konden helpen. De afgelopen jaren zijn haar klachten toegenomen en maakt ze gebruik van een rolstoel, omdat ze zelf geen lange afstanden meer kan afleggen.

Ashnadebie Kalidien is 31 jaar en woont in Rijswijk met haar man. Zij was twee jaar oud toen zij met haar ouders en haar broertje naar Nederland verhuisde. Haar familie is opgegroeid met het Hindoeïsme. Op 14 jarige leeftijd heeft Ashnadebie zich bekeert tot het Christendom, net als het hele gezin. Zij probeert nog steeds elke zondag naar de kerk te gaan, zoals vroeger. Ashnadebie heeft op MBO niveau 4 de opleiding bedrijfsadministrateur afgerond. Daarna heeft ze een halfjaar gewerkt. Vervolgens is ze 100% afgekeurd i.v.m. haar ziekte.

Doordeweeks is zij meestal erg moe en probeert ze zichzelf op te laden, zodat ze weer energie heeft voor het weekend. Als Ashnadebie genoeg energie heeft, houdt ze ervan om te koken, bakken of vlogs te maken. Daarnaast kan ze genieten van mandala kleuren, het bijhouden van een bullet journal en ook heeft ze een passie voor mensen helpen.

Lees in onderstaand interview hoe Ashnadebie omgaat met haar chronische ziekte, wie haar grootste steun is en hoe zij denkt over de Hindoestaanse cultuur.

Liefdesleven

Je hebt laatst een mooie post op Instagram geschreven over jouw man. Kun je wat meer vertellen over jouw man en jullie huwelijk?

Mijn man is echt een zorgzame man. Ik heb hem leren kennen in 2009. Een jaar later kregen wij een relatie en zijn we gaan samenwonen. Ik vertrouwde geen man meer in mijn leven, maar hij gaf mij het gevoel dat ik hem kon vertrouwen. Mijn chronische aandoening was op dat moment nog stabiel, maar is de laatste jaren erg achteruit gegaan.

Hoe steunt hij jou als partner?

Hij helpt me met alles wat ik niet kan en denkt met mij mee. Hij maakt me gelukkig. Wij hebben de afgelopen 9 jaar veel meegemaakt. We hebben ook onze ups & downs. De tegenslagen hadden vooral te maken met mij en mijn ziekte.

Mijn man accepteert mij hoe ik ben. Ik kan mezelf zijn, ook tijdens de mindere dagen. Ik voel me op mijn gemak bij hem en hij kijkt mij nooit raar aan en hij maakt ook geen gekke opmerkingen. Hij kan soms ook vervelend zijn hoor, maar dat hoort erbij, haha.

Hoe gaat hij om met jouw ziekte?

Hij klaagt nooit, ook al moet hij op een dag 10 keer de rolstoel in- en uitladen. Hij doet dat gewoon. Als ik ’s avonds met pijn in bed lig, dan masseert hij mijn benen of rug of smeert hij medicijnen voor me. Of hij pakt mijn pijnstillers, zodat ik mij weer een beetje goed voel. Op mindere dagen lukt het mij niet om te koken, dus dan zorgt hij voor het eten. Ik kan zelf niet de badkamer schoonmaken, dus dat doet hij dan elke zondag.

En hoe ga jij hier mee om?

Ik ben koppig, want soms wil ik niet dat hij alles voor mij doet. Ik forceer mijzelf dan om het te doen en dat ziet hij. Het liefst vraag ik geen hulp, omdat ik wil dat hij mijn man is en niet mijn verzorger. Maar hij vindt het helemaal niet erg. Hij gunt mij zoveel en neemt me zelfs mee op vakantie. Hij neemt dan de rolstoel mee en een extra koffer voor mijn beademing apparaat. Ook al moet hij dan de hele vakantie sjouwen. Hij vindt dat niet erg. Als er bergen of trappen zijn en ik er niet heen kan vanwege mijn rolstoel, tilt hij de rolstoel op omdat hij mij gunt om de mooie plekken te zien.

Leven met een ziekte

Kun je wat meer vertellen over jouw zeldzame ziekte?

Ik heb mogelijk een chronische aandoening genaamd: Stiff Skin Syndrome. De doktoren weten niet 100% zeker of ik dit heb, maar sommige symptomen van mij komen overeen met symptomen van deze ziekte.

Welke klachten heb jij zelf?

Behalve de eerder beschreven klachten (zie begin van het artikel), heb ik ook last van een stijve nek. Ik heb moeite met het draaien van mijn nek. Ook mijn rug, armen en benen voelen echt als steen aan.

Ik heb ook kleine longen. Deze hebben geen ruimte in mijn borstkas en dit zorgt ervoor dat ik ’s avonds moeite heb met ademen. Als ik overdag een dutje wil doen of weer energie nodig heb, moet ik gebruik maken van een beademing apparaat die mijn ademhaling kan ondersteunen.

Ik heb artrose in mijn rechter knie. Doordat mijn lichaam een andere houding heeft, is mijn knie versleten.

Ik ben chronisch moe. Dit betekent dat ik elke dag moe wakker word en de hele dag door moe ben.

Ik heb chronisch pijn. Dit betekent dat ik veel pijn heb als ik teveel beweeg. Dit is vooral het geval in de herfst en winter.

Hoe heeft deze ziekte jouw leven beïnvloed?

Het heeft mijn hele leven beïnvloed. Ik merk ook dat mijn taal (woordenschat en het schrijven) erg achteruit gaat. Ik twijfel soms om iets te schrijven en dan helpt iemand anders mij ermee. Soms kan ik mij niet concentreren en ben ik gewoon te moe. Ik raak snel buiten adem en kan veel activiteiten niet meer uitvoeren.

De dagen dat ik thuis ben voelt het alsof ik griep heb, maar ik heb geen griep. Als ik mij zo voel probeer ik wel dingen te doen in het huis, zodat ik toch een beetje beweeg.

Ook heeft het gevolgen gehad voor mijn sociale contacten. Ik heb bijna geen energie voor activiteiten en moet alles verdelen. Dit betekent dat ik vaak ‘nee’ moet zeggen tegen mensen als ze willen afspreken. Als je dit te vaak doet, raak je ook die mensen kwijt. Er is veel onbegrip, helaas.

Wat vind je hiervan?

Ik heb daar veel verdriet om, want soms kan ik geen ‘nee’ zeggen en doe ik het gewoon, maar dan weet ik dat ik daar zelf de dupe van word. Ik ga mijzelf dan forceren, omdat ik mij schuldig voel als ik ‘nee’ zeg.

Ik ben het ondertussen gewend. Het leven gaat door en ik geniet van de kleine dingen. Wat niet kan, kan niet. Wat wel kan, doe ik.

Je zei dat de situatie de afgelopen jaren is verslechterd. Kun je hier verder over vertellen?

Ja, sinds 2015 is de situatie alleen maar erger geworden. Ik heb nu ook een trage schildklier en dit verergert de klachten. Ik heb nu een rolstoel voor lange afstanden en een scootmobiel. Ik zat hier erg mee, want mijn omgeving moest zich toen ook aanpassen. Dit is het lastigste voor mij.

Wat is jouw mindset nu?

Ik leef per dag. Als ik ’s ochtends wakker word, dan weet ik wat voor dag het wordt voor mij. Soms kan ik de hele wereld aan en doet het me niks, terwijl ik soms schuil in mijn huis en liever alleen wil zijn.

Aan wie heb je veel steun gehad op jonge leeftijd?

Ik heb veel steun gehad aan mijn moeder. Mijn moeder ging elke keer mee naar het ziekenhuis en fysiotherapie. We moesten altijd met de taxi naar het ziekenhuis. Zij heeft ervoor gezorgd dat ik een normale jeugd kon hebben, naar school kon gaan, vriendinnen kon hebben en met alles mee kon doen.

Later heb ik veel steun gehad van mijn man. Toen hij mij leerde kennen kon ik alles zelf. De laatste jaren moest ik een rolstoel gebruiken en daar schaamde ik mij in het begin voor, totdat ik merkte dat ik echt niet anders kon. Ik kreunde ’s avonds van de pijn en was verdrietig. Sindsdien heeft hij ervoor gezorgd dat ik de rolstoel gebruik.

Nu is mijn rolstoel mijn beste vriend en kan ik overal mee. Mijn moeder, broertje, familieleden, vriendinnen of man kunnen de rolstoel duwen.

Ashnadebie @ YouTube

Hoe ziet een standaardweek er bij jou ongeveer uit?

Ik ga twee keer per week naar fysiotherapie. Verder doe ik het huishouden. Ik doe boodschappen, kijk series, rust uit en heb af en toe een ziekenhuisbezoek. Elke vrijdag neemt mijn man mij mee naar de bioscoop, zodat ik ook lekker even buiten ben voor leuke dingen. Wij hebben een Pathé unlimited pasje.

Je bent je eigen YouTube kanaal begonnen. Waarom ben je hier mee begonnen en wat wil je hier mee bereiken?

Ja! Ik heb sinds kort mijn eigen YouTube kanaal. Ik wil de wereld laten zien dat je ook een normaal leven kunt leiden als je een ziekte/aandoening/beperking hebt. Mensen denken vaak dat iemand met een beperking niets kan en een last is. Maar dat is niet zo.

Waarom heb je ervoor gekozen om open te zijn over jouw chronische aandoening?

Ik voelde mij echt onzeker over mijzelf en over mijn ziekte. Als ik ergens was, schaamde ik mij en mensen staarden of keken mij vies aan. Ik werd buitengesloten door familie en vrienden, omdat zij mij blijkbaar als een last zagen.

Ik ben toen gaan vloggen. Ik voelde mij toen niet meer onzeker, omdat ik in mijn achterhoofd wist dat iedereen nu wist welke aandoening ik heb. Dit werd ook bevestigd door familieleden, omdat ze voorheen niet precies wisten wat ik had en welke struggles ik had. En ik heb nog geen Hindoestaanse vrouw met een beperking zien vloggen, dus ik dacht misschien kan ik de eerste zijn.

Hindoestaanse cultuur

Hoe zou jij de Hindoestaanse cultuur omschrijven?

De Hindoestaanse cultuur is heel gesloten naar de buitenwereld. Ze schamen zich in de zin van: wat zullen mensen wel denken? Niet sociaal, vind ik. Deze cultuur is heel gelovig.

Welke plek hebben mensen met een ziekte volgens jou in de Hindoestaanse gemeenschap?

Als je bij Hindoestanen ziek bent, dan ben je niet meer goed ofzo. Je hoort er niet meer bij. Je bent niet goed genoeg, want je kan niks meer. Door dit interview voor hivancommunity en door de vlogs kan ik misschien ook laten zien dat ik normaal ben en dat ik een ziekte heb waar ik niet om heb gevraagd. Ik kan ook gewoon een normaal leven hebben, maar dan met aanpassingen.

Hoe houd je balans tussen verschillende culturen? Bijvoorbeeld de westerse en Hindoestaanse cultuur?

Er is geen balans voor mij. Ik leef meer volgens de westerse cultuur.

Welke drie taboes van de Hindoestaanse cultuur kunnen belemmerend zijn voor Hindoestaanse vrouwen?

Seks voor het huwelijk, geweld binnen het huwelijk en niet met mensen van een andere cultuur mogen trouwen.

Wat wil je zeggen tegen andere Hindoestaanse vrouwen die (in stilte) lijden aan een bepaald syndroom of ziekte?

Wees gewoon jezelf en wees open over je ziekte als je dat wilt, zodat je familie of omgeving weet wat er aan de hand is. Het ligt niet aan jou. Jij kunt er niets aan doen. Heb je een ziekte? Jij bent jij. Je bent je ziekte niet. Jij mag er zijn en je mag trots op jezelf zijn dat je sterk bent, want jij gaat er elke dag doorheen en je vecht er elke dag voor.

Als je googled op “Hindoestaanse Vrouwen” kom je ook vaak termen tegen als: eerwraak, verstikkend, controlerend thuisfront, depressie etc. Hoe kunnen wij hier verbetering in brengen?

Door meer van ons te laten horen en te laten zien dat het ook anders kan. Meer bloggen, vloggen, posten.

HÏVAN

Bekijk hier het YouTube kanaal van Ashnadebie!

Gastblog deel I: SANGITA vertelt over kindermishandeling, misbruik en depressie in haar jeugd

Disclaimer: onderstaande gastblog is niet geschikt voor minderjarigen en kan schokkende content bevatten

Gastblog Sangita deel I

Sangita: “Veel heb ik weg gestopt, omdat het pijnlijk is. Ik vertel je alles wat ik mij kan herinneren tot nu toe. Ik heb namelijk begrepen dat als je wat kan vertellen en het uitspreekt, je het een plek kan geven zodat het geen macht meer over je kan hebben.

Want daar gaat het uiteindelijk om voor mij. Hoe ver kan je bij iemand gaan? Mijn verhaal gaat over de ander een gevoel van macht geven en van een stiekem en gemeen geheim.

Zo had ik namelijk een geheim spelletje met mijn oom…”

Ik was maar een half jaar oud toen wij in 1979 wij naar Nederland kwamen. Mijn ouders, die elkaar nooit gekend hadden, waren als 18 en 19 jarige getrouwd via dekhi dekha. Mijn moeder tegen haar wil, want haar vader was nog geen drie maanden ervoor overleden.

Mijn ouders zijn, zoals de meeste ouders van mijn generatie, samen opgegroeid en hebben alles moeten ontdekken in een vreemd land. Ze nemen de regels en tradities aan, zoals zij dat geleerd hadden en geven dat door aan ons, waardoor wij daardoor te vaak te horen kregen: ‘omdat ik het zeg, daarom’.

Mijn vader had hier in Nederland een oom en tante wonen die zelf ook nog zeven kinderen hadden. Wij logeerden daar vaak als mijn ouders geen oppas hadden. Voor ons werd dit een tweede huis. Wij kregen veel aandacht van al mijn tantes, ooms, opa en oma.

Als klein meisje was ik banger voor mijn vader, maar ik hield wel van hem. Mijn moeder vond ik lief en zacht en bij haar zocht ik altijd naar liefde. Ik heb altijd het gevoel gehad dat zij meer van mijn broer hield dan van mij. Ze werden in ieder geval altijd boos op mij en minder op hem. Ik kreeg ook altijd de schuld als mijn broer iets deed. Hij was banger voor mijn ouders.

Mijn vader was streng en van de harde hand. Geslagen worden met voorwerpen was mij niet vreemd. Ook sloeg hij mijn moeder regelmatig als zij ruzie hadden. Zij hadden voornamelijk ruzie om de kinderen. Als een ander kind mij pijn had gedaan en ik dat tegen hem zei, dan kreeg ik een klap van hem. Ik durfde nooit wat tegen hem te zeggen, omdat hij snel boos werd. Mijn moeder sloeg mij bijna niet, tenzij ik het echt te bont had gemaakt.

Ik weet nog dat ik een keer ging logeren bij mijn oom en tante. Ik moest 4 of 5 jaar zijn geweest. Ik sliep tussen mijn tantes. Ik keek tegen hun op. Zij waren mijn voorbeeld. Ik kon gefascineerd naar ze kijken wanneer zij zich klaarmaakten voor school. Ze deden hun haar en make up. Dat wilde ik ook als ik ouder werd. Ik rende de hele dag door het huis en ging soms kijken bij mijn ooms die samen een kamer deelden. Wij sprongen bij hun op bed en dan weer naar boven bij opa en oma. Zo zetten wij regelmatig de boel op stelten.

Op een dag lag ik naast mijn jongste oom in bed. We waren aan het stoeien en kietelen en ik moest daar om lachen. Maar daarna begon hij mij spelenderwijs te betasten. Ik was toen nog klein en wist niet dat het fout was. Ik vond het wel raar en voelde me niet prettig. Hij zei dat het een spelletje was en ons geheim. Ik mocht het aan niemand vertellen. En moest het hem beloven.

Hij ging elke keer als ik daar op bezoek was weer een stap verder. Ik probeerde hem elke keer te ontwijken, zelfs als mijn ouders zeiden dat we naar opa en oma zouden gaan, begon ik te protesteren. Ik wou niet mee. Al wij er toch heen gingen, dan bleef ik bij mijn ouders zitten of speelde ik met mijn andere ooms en tantes. Ik wou het zo graag zeggen tegen mama over het spelletje dat ik niet leuk vond. Maar ik herinnerde mij dat ik het beloofd had en het een geheim was dus zei ik niets.

Op een dag toen wij, mijn broer, tante, oom en ik beneden tv aan het kijken waren zei hij: “ik heb een nieuw spelletje die ik je boven wil laten zien”. Daar stond ik dan, denk 5 of 6 jaar, naakt in zijn kamer. Op dat moment hoorde hij mijn tante naar boven komen en hij zei tegen mij dat ik in de kast moest verstoppen. En dat deed ik.

“Waar is Sangita?” hoorde ik mijn tante zeggen. Jullie waren toch aan het spelen? Waar is ze dan? Ik hoorde dat hij zei dat ik daar niet was. Waarschijnlijk had ze door dat ze hem had betrapt. Ze deed de kast open en daar stond ik in mijn nakie. Ze trok me eruit. Ik moest me aankleden en ze nam mij mee naar beneden. Toen vroeg ze wat wij deden. Ik zei dat wij een spelletje aan het spelen waren.

We zaten daar met zijn vieren op de bank. Mijn broer had geen idee en keek televisie. Mijn tante boos, mijn oom betrapt en ik opgelucht want een geheim dragen is niet leuk. Nu kunnen we erover praten, want nu was het spelletje geen geheim meer want tante weet ervan, dacht ik. Ze had gezegd dat ze het tegen opa en oma zou zeggen, want ik was te klein voor zulke spelletjes.

Toen opa en oma thuis kwamen heeft niemand zijn of haar mond open gedaan over het geval.

Hierna was het niet opgehouden. Hij betastte mij elke keer wanneer ik alleen was en ik rende elke keer weg en zei dat we dat niet mochten doen van tante.

Zij heeft haar mond altijd dicht gehouden. Een paar jaar later zijn zij verhuisd en was ik blij. De spelletjes waren nu echt opgehouden. Ze had me kunnen redden, maar dat heeft ze niet gedaan.

Blijkbaar misbruiken sommige mannen hun positie in de familie en onder het mom van knuffelen betasten ze je. Ze hebben een masker op. Zo ben ik vaker betast door verschillende personen binnen onze familie en ik zag het altijd aan hun blik in hun ogen. Ik dacht dat het normaal was, want ik maakte het altijd mee.

Tot ik ouder werd en naar de middelbare school ging. Wanneer je op de basisschool zit kijk je naar de wereld met andere ogen dan wanneer je naar de middelbare school gaat. Als puber zie je de wereld weer anders.

Zo heb ik geleerd dat wat mij overkomen was niet normaal was en mijn situatie thuis ook niet. Het is niet normaal dat je in elkaar geslagen wordt door je vader en je bang voor hem moet zijn. Het is niet normaal dat er incest gepleegd wordt met een minderjarig meisje.

Maar ons gezin was niet van het praten. Mijn vader had een andere vrouw leren kennen op vakantie in Suriname en wou haar naar Nederland halen. Toen mijn moeder hier achter kwam heeft hij haar zo erg mishandeld tijdens deze periode.

De pubertijd

Ik was opstandig en boos op de wereld en vooral op mezelf, maar ik kon deze frustraties niet kwijt.

Toen ik 15 jaar was kreeg ik verkering en waren mijn ouders gelukkig uit elkaar. Ik haatte mijn vader. Mijn moeder was toen nog bezig met haar verdriet. In haar ogen was ik een opstandige puber. Zij wist niet beter, de arme vrouw.

Mijn vriendje was voor mij mijn escape. Ik hield wel van hem en wilde later ook met hem trouwen. Zijn huis was een toevluchtsoord, omdat het bij mij thuis te vol was. Mijn tante was ingetrokken, mijn moeders schoonzus en haar zoon.

Ik rookte en had een vriendje. Hij dronk, liep tijd met een fles vieux in zijn binnenzak, rookte en zat net als ik op school. Maar op een gegeven moment mocht ik niet roken en niet bepaalde kleding aan doen want het was te opzichtig. Wat ik stom vind, want hij rookte zelf, maar ik was een meisje dus het hoorde niet. Dus stopte ik met roken en luisterde braaf naar hem.

De abortus

Ik was 17 jaar en raakte in verwachting van hem. Mijn leven op zijn kop: ongehuwd, tiener, vriend die drinkt en ik zat nog op school. De vriendin van zijn neef was ook ongehuwd zwanger geraakt. Mijn ex-schoonmoeder sprak van schande voor de hele familie. Mijn ex en ik keken elkaar aan. Een paar dagen later hadden wij via de huisarts een afspraak gemaakt bij de abortuskliniek.

Elke dag denk ik nog steeds aan mijn kindje. Vooral als ik naar mijn kleintjes kijk. Ik voel me nog steeds schuldig, maar ik weet dat ik nooit de moeder had kunnen zijn die ik nu ben.

Na een half jaar had ik het uitgemaakt met mijn eerste vriend. Er was te veel drama ons heen. Zijn drank gebruik nam toe. Hij gokte veel, ging vaak weg zonder mij en ging vreemd.

“Ik was de talk of the town”

Thuis bij mij werd het drukker. Ik voelde me verstikt door de drukte en kon mijn verdriet niet uiten. Ik voelde me niet thuis. En ik was natuurlijk een schande geworden in de familie en kennissen, want het was uit. Ik was de talk of the town.

Daarna besloot ik weg te gaan en op mijn eigen benen te staan. Waarna ik dus mijn ex leerde kennen… (Dit kun je lezen in deel II van Sangita’s verhaal, klik hier).

Pesterijen

Ik haatte mezelf. Ik werd een emo-eter. Dit ben ik nog steeds. Ik werd dus ook voller en hierdoor werd ik een mikpunt van pesterijen. Als ik ergens heen ging was het: “ooh wat ben je dik geworden” of “oh nog dikker dan de vorige keer, ja geen wonder dat … bij je weg is”.

Depressie en onzekerheid

Ik ben in de tussenliggende periodes zwaar depressief geweest. Daarnaast was ik in de twintig, dus ja de vragen begonnen: “wanneer ga je trouwen?” en “ben je nog steeds niet getrouwd?” en “oh ja je moet wel eerst afvallen want zo ga je geen man vinden.” Alles werden stemmen in mijn hoofd en ze maakten mij zo onzeker.

Hoe gaat het nu met Sangita?

Ik ben pas geleden 40 jaar geworden en ik ben nog nooit zo gelukkig geweest als nu. Ik heb in de tijd na mijn moeders overlijden veel van mezelf geleerd door yoga, sporten en hardlopen. Er zijn enkele mensen om mij heen die echt alles weten en iedereen ook kent bij naam. Zelfs mijn man weet minder. Ik wil niet dat hij mij ziet als slachtoffer.

Ik ben sterk. Ik heb mijn moeder boven die over mij waakt. Ik heb God en geloof in karma. Ik ben een leeuwin als het om mijn kleintjes gaat en ik ben financieel en emotioneel onafhankelijk van een man. Ik geloof nog steeds in het beste van een persoon totdat hij/zij mij het tegendeel bewijst en zelfs dan geef ik hem of haar nog een kans.

Mijn man is een aanvulling op mijn geluk en mijn kindjes zijn mijn trots. Soms kijk ik naar mijn leven hoe het nu is. Ik had nooit gedacht hier te zijn. Getrouwd, huis, lieve man en twee schatten. Ik mis mijn moeder en mijn baby en voel me nog steeds schuldig dat zal altijd zo blijven.

Een bericht van Sangita aan jou

Dus voor de meiden die zich vol stoppen met eten of juist niet eten, zichzelf pijn doen, laten mishandelen: je hebt een keus. Jij bent in controle. Het is jouw leven en jouw lichaam. Kijk naar jezelf en vraag jezelf af of je dit wilt door geven aan je kinderen. Dat meisje van 5 jaar die bang was. De gefrustreerde tiener die ik was door alles wat er gebeurd was. De twintiger die niet verder wilde leven. De dertiger die alle troep heeft moeten opruimen en alle kasten leeg moest halen en haar leven weer op orde moest krijgen. De stemmen spreken nog steeds, maar dat is de ego die jou juist wilt beschermen voor de pijn. Dan praat ik tegen mezelf dat het goed komt, want het komt echt goed. Ik ben genoeg. Ik heb alles in mij en ben mijn eigen held en heb nu twee kleintjes die mee kijken.

Sangita heeft ervoor gekozen om alleen haar voornaam bekend te maken en verder anoniem te blijven. Ik wil jullie vragen om deze keuze te respecteren.

Foto’s van Unsplash

Klik hier om deel II van Sangita’s verhaal te lezen

#HÏVAN: Ondernemer en Artist Manager SARODJNIE SANCHEZ

Sarodjnie (bijnaam: ‘Saar’) is geboren en getogen in Den Haag. Zij is 29 jaar en getrouwd met Dennis Sanchez. Zij heeft een passie voor muziek, produceert muziek en speelt basgitaar. Daarnaast is ze Co-Founder van drie bedrijven en Artist Manager. Ook houdt ze zich vooral bezig met online marketing en social media voor verschillende corporates.

Achtergrond

Haar ouders zijn geboren in Suriname en vervolgens geëmigreerd naar Nederland toen ze tieners waren. Sarodjnie heeft een oudere zus (33), twee jongere broertjes (25 en 27) en twee jongere zusjes (17 en 18). Haar moeder is Hindoe, terwijl Sarodjnie zelf Christen is. Zij heeft regelmatig behoefte aan ‘alone’ time. In haar vrije tijd houdt ze ervan om o.a. te Netflixen op de bank met een deken, een theetje en een warme kruik (Sarodjnie: “Een warme kruik = life!”).

Sarodjnie is nu bezig met haar afstudeerscriptie voor de opleiding Communicatie aan de Hogeschool InHolland. Dit staat op het moment op een laag pitje, omdat ze volop bezig is met haar bedrijven en met het bouwen aan de toekomst.

Kun je wat meer vertellen over jouw familie?

Ik kan je vertellen dat het in ieder geval nooit saai is bij mijn ouders thuis, haha. Ondanks dat ik als Hindoestaans meisje behoorlijk beschermend – en naar mijn mening soms ietwat streng – ben opgevoed, zijn mijn ouders in bepaalde aspecten toch behoorlijk soepel geweest.

Kun je daar een voorbeeld van geven?

Zo kreeg ik bijvoorbeeld op mijn 17e verkering met Dennis, met wie ik nu getrouwd ben. Dennis is van Colombiaanse afkomst en ik had het idee dat mijn ouders hem minder snel zouden accepteren dan een Hindoestaanse jongen. Maar dit was niet het geval. Everyone loves him, haha. Dennis was gewoon welkom bij ons thuis en werd geaccepteerd door de familie. Dit in tegenstelling tot wat ik zag bij andere Hindoestaanse gezinnen toen ik opgroeide.

Jij bent zelf christen, maar je moeder gelooft in het Hindoeïsme. Hoe gaan jullie hiermee om?

Ik ben opgegroeid in een familie waar het niet uitmaakt welk geloof je belijdt, zolang je iedereen maar in zijn of haar waarde laat en respecteert. Zo is mijn moeder hindoe en gaat wekelijks naar de mandir, maar mijn oma (haar moeder) is christen en gaat elke zondag naar de kerk. Als klein meisje logeerden we vaak bij mijn oma en ging ik vaak naar de zondagsschool bij haar in de kerk. Ikzelf ben christen, maar heb nooit het gevoel dat dit een barrière vormt tussen ons.

Career

Tijdens haar stage kwam Sarodjnie in aanraking met online marketing. Haar studie heeft haar vrij weinig meegegeven hiervan. Daarom besloot ze zich onder te dompelen in de mogelijkheden van marketing anno nu. Ze ontdekte dat bedrijven eigenlijk nog maar een klein deel van het potentieel van online advertising en eCommerce inzetten en daarom is zij in 2018 samen met haar man een eigen digital marketing agency gestart genaamd: Divergent Agency. Sarodjnie houdt zich daar vooral bezig met online marketing en social media voor verschillende corporates.

Kun je wat meer vertellen over jouw bedrijf Divergent Agency?

In een notendop: wij maken opvallende online content voor bedrijven en zorgen dat dit bij de juiste doelgroep terecht komt. Hoe beter de content aansluit bij de doelgroep die wij targeten, hoe beter de resultaten. Mensen willen geen reguliere advertenties meer zien. Ze willen iets zien dat ze aanspreekt.

Je bent ook Co-Founder van Finesse Studio Inc. Wat is de kern van deze organisatie?

Deze organisatie richt zich op content productie die vooral een creatieve invalshoek heeft. Dit heeft vooral te maken met mijn voorliefde voor muziek. Finesse Studio is het antwoord voor artiesten en creatives. Artiesten moeten zichzelf dagelijks online laten zien. Op Instagram, maar ook door middel van artwork op Spotify en video’s op YouTube. Wij zorgen voor vernieuwende creatieve concepten die artiesten nodig hebben.

Je bent óók nog een derde bedrijf gestart genaamd Sanchez Records! Kun je wat meer vertellen over jouw eigen muzieklabel?

Hier ben ik o.a. één van de Artist managers. Naast het managen van artiesten en DJ’s ben ik zelf ook bassiste en produceer ik ook muziek.

Wat betekent ondernemerschap voor jou?

Een eigen bedrijf hebben is hectisch. Hobby’s zijn gezond voor een mens. Nog mooier als je er wat geld mee kunt verdienen! Haha.

Wat is jouw ultieme carrière droom?

Mijn droom is om van alle drie bedrijven zo een groot succes te maken dat ik gewoon
kan reizen over de hele wereld, terwijl ik af en toe mijn laptop open klap en aan het werk ga. Het enige wat ik dan nodig heb is mijn laptop en internetverbinding.

Hoe heerlijk is het om op een ochtend wakker te worden in de Malediven, even aan de slag te gaan voor een paar uurtjes, terwijl je kokosnoten eet en dan vervolgens de rest van de dag gewoon heerlijk kunt chillen aan het strand of gaan doen wat je maar wil doen, terwijl het geld gewoon binnen blijft komen.

Welke drie levenservaringen hebben veel impact gehad?

De eerste levenservaring heeft te maken met reizen. Toen ik nog thuis woonde bij mijn moeder gingen we elk jaar met vakantie naar een ander land. Ik heb echt al behoorlijk veel landen gezien: Thailand, Maleisië, Singapore, Suriname, Griekenland, Portugal, Spanje, Cyprus, Canarische Eilanden, noem maar op.

Al deze ervaringen in het buitenland hebben een mega indruk achtergelaten en leerden mij dat er zoveel te ontdekken is in de wereld. Er is zoveel te zien in de wereld en zoveel te leren van andere culturen. Ik denk dat mijn moeder en mijn bonusvader (stiefvader vind ik een negatief woord) mijn liefde voor reizen hebben gekweekt. Mijn droom is dan ook om ooit mijn business te runnen vanuit het buitenland.

De tweede levenservaring gaat over het feit dat ik bleef zitten in mijn vierde jaar op de middelbare school. Ik vind dit zelf een minder leuke ervaring, aangezien mijn vriendinnen wel over waren naar de 5e klas. Ik ben altijd een gezelschapsmens geweest en had een paar vriendinnen waar ik echt heel close mee was. Dat maakte de klap voor mij enorm, omdat ik het idee had dat ik als enige achterbleef.

Ondanks dat dat geen leuke tijd is geweest voor mij heeft het mij wel wakker geschud en heeft het me geleerd dat de wereld gewoon door draait en alles gewoon doorgaat en dat het niet erg is om te vallen, zolang je maar weer opstaat en ervoor kiest om er elke dag het beste van te maken.

De derde levenservaring heeft te maken met de periode dat ik op mijzelf ging wonen. Ik was 19 toen ik voor het eerst op mezelf ging wonen samen met een schoolvriendin en ik kan je zeggen dat ik het de eerste paar maanden echt verschrikkelijk vond, haha. Ik kom uit een groot gezin wat betekent dat het altijd gezellig en druk was bij ons thuis. Ook kregen we vaak bezoek van familie en vrienden. Het moment dat ik ging samenwonen was het ‘alleen ik’ in een behoorlijk stil appartementje. Mijn huisgenootje was bijna nooit thuis, dus ik had het huis vaak voor mezelf.

Wat heb je geleerd toen je op jezelf ging wonen op 19 jarige leeftijd?

Op mezelf gaan wonen heeft mij geleerd om mijn eigen boontjes te doppen en dwong mij om te groeien naar volwassenheid. Je leert verantwoordelijkheid op je te nemen, zoals het betalen van je rekeningen, het doen van het huishouden, wasjes draaien en je eigen eten koken. Het heeft mij gebracht naar een plek waar ik een stuk zelfstandiger werd en nadat ik mijn draai had gevonden vond ik het heerlijk om mijn eigen plek te hebben. Nu ben ik het inmiddels zo gewend dat ik regelmatig behoefte heb aan ‘alone’ time momenten en deze dus in plan om even tot mezelf te komen.

Hindoestaanse cultuur

Hoe zou jij de Hindoestaanse cultuur omschrijven?

Mijn cultuur, de cultuur van mijn ouders en voorouders, is een cultuur waar iedereen welkom is. Waar je altijd binnen kunt lopen en mee kunt eten. Een cultuur van inclusiviteit en saamhorigheid. Dit betekent niet dat er geen mindere kanten zijn.

Welke taboes binnen de Hindoestaanse cultuur kunnen belemmerend zijn voor Hindoestaanse vrouwen?

Taboe #1: Het eerste taboe is dat het soms lijkt alsof een vrouw alleen maar bedoeld is voor het huishouden en om voor de kinderen te zorgen. Ik ben het zelf vaak oneens geweest met de rol die een vrouw geacht wordt in te nemen.

Wij vrouwen zijn smaakmakers en creators en ik denk dat het belangrijk is dat jonge meiden horen dat ze waardevol zijn en potentie hebben. Dat er niets is wat ze niet kunnen bereiken! Dat ze mogen ondernemen, met vallen en opstaan, om te leren dat slagen in deze wereld niet vanzelf komt en dat je ervoor mag vechten.

Taboe #2: Een ander ding is dat je je eigen dromen niet mag najagen, maar een baan moet kiezen waar veel vraag naar is op de markt. In de Hindoestaanse cultuur zie je niet zo vaak dat er wordt aangemoedigd om je dromen na te jagen en wordt er vaak ook door ouders, ooms en tantes geadviseerd om een baan te kiezen die ‘safe’ is zoals advocaat, dokter of iets in de ICT richting. Dat vind ik persoonlijk erg jammer, omdat ikzelf heb ontdekt dat je van je passie ook je werk kunt maken als je het maar graag genoeg wil.

Taboe #3: Een derde taboe waar ik niet zo goed mee kan is de ongelijkheid tussen Hindoestaanse meiden en jongens. Als meisje mag je bijna niets en is ‘je diploma je eerste man’, maar een Hindoestaanse jongen mag alles alleen om de reden dat het een jongen is. Hij wordt minder gepusht om te gaan studeren. Dat is niet genoeg voor mij. Ik snap helemaal dat je als meisje meer te verliezen hebt dan een jongen, alleen lijkt het soms alsof je als Hindoestaanse jongen overal maar mee kunt wegkomen, terwijl je als meisje zoveel kritiek krijgt om de meest kleine en stomme dingen.

Hoe houd je zelf balans tussen verschillende culturen? Zoals de Westerse en Hindoestaanse cultuur?

Ondanks deze dingen geloof ik wel oprecht dat ik als ‘Hindoestaanse Vrouw Anno Nu’ de best of both worlds heb. Mijn Hindoestaanse opvoeding vormt een goede basis aan normen en waarden die ik heb meegekregen. Ook zijn bepaalde aspecten in de Hindoestaanse cultuur (zoals het vrijgevig zijn en echt lief en leed met elkaar delen) dingen die ik voor altijd met me meedraag.

De Westerse cultuur heeft er wel voor gezorgd dat ik kritischer en bewuster heb leren kijken naar mezelf. Ook heeft het mij geleerd om mijzelf steeds meer te ontwikkelen in mijn gedachten en keuzes. Dit leer je eigenlijk van jongs af aan als je hier naar school gaat, maar ook door het consumeren van content in de vorm van Ted Talks, Youtube, Netflix, Instagram. Je wordt dagelijks gebombardeerd met verschillende soorten content die je helpen je denken te vergroten en nieuwe perspectieven en inzicht kunnen bieden.

Welke adviezen heb je voor andere Hindoestaanse Vrouwen?

Aan Hindoestaanse vrouwen en vrouwen in het algemeen: je bent waardevol. Je bent
talentvol. Ga ontdekken waar jij goed in bent en doe er iets mee! Het is zo krachtig als vrouwen opstaan en hun deel gaan doen.

#HIVAN

Contact opnemen met Sarodjnie?

Bezoek haar website: http://www.divergentagency.nl

#HÏVAN: Ondernemer en Kindercoach WARSHA ATWARIE

Wie is Warsha Atwarie?

Warsha Atwarie is 29 jaar en woonachtig in Amsterdam. Warsha is thuiswonend en heeft een broertje en een zusje. Zij heeft de opleiding MBO Directiesecretaresse gevolgd. Daarna had zij zich gericht op de studies: Human Resources Management (HRM), Communicatie en de PABO. Uiteindelijk heeft ze deze studies niet afgerond, omdat ze heeft gekozen voor de kindercoach opleiding.

Warsha is van mening dat als je jezelf goed wilt leren kennen, je het beste ondernemer kunt worden. Je leert jezelf dan goed kennen in een korte tijd. Zij is zelf ook haar eigen onderneming gestart genaamd: ‘KINDERVREUGDE‘ en werkt 2,5 dagen per week als (intercultureel) kindercoach. Daarnaast werkt ze 3 dagen als secretaresse. In de (nabije) toekomst gaat ze deze balans veranderen en wilt ze meer tijd besteden aan haar onderneming, zodat ze écht haar passie kan volgen. Verder vindt ze het belangrijk om te sporten, te letten op haar voeding en te zorgen voor ontspanning. Haar rolmodellen zijn: Michelle Obama, Ellen Degeneres, Jay Shetty en Oprah Winfrey.

Warsha’s motto is:

Laat de wereld mooier achter, dan dat je erop gekomen bent

Carrière

Wat betekent de praktijk ‘Kindervreugde’ voor jou?

Bij Praktijk KINDERVREUGDE is gekozen om met extra aandacht met kinderen uit multiculturele gezinnen te werken. Deze gezinnen lopen vaak tegen taalbarrières of cultuurverschillen aan. Voor de kinderen uit deze gezinnen leidt dit vaak tot ontwikkelingsproblemen. Dit beïnvloedt hun gedrag thuis en op school. Soms voelt het voor deze kinderen alsof ze in twee werelden leven. Vaak staan ouders niet stil bij de mogelijke effecten die dit kan hebben op het kind. Het is voor hen onbekend welke begeleiding er nodig is en wat het aanbod is hierin. Als er niet tijdig hulp wordt ingeschakeld, zal dit invloed hebben op hun verdere ontwikkeling.

De inzet van praktijk KINDERVREUGDE is om vroegtijdig kinderen te helpen, zodat de kans kleiner wordt op doorverwijzing naar therapeuten, psychologen en/of jeugd-kinderbescherming. 90% van alle kinderen die gecoacht worden hopen wij buiten de reguliere kinderzorg te houden. Als kinderen gecoacht worden door iemand waar ze zichzelf in herkennen, voelen zij zich veilig en vertrouwd en zullen ze nieuw gedrag gemakkelijker aanleren.

Wanneer heb je je passie voor kinderen en culturen ontdekt?

Als kind had ik deze hulp graag gewild. Als jong meisje had ik een bemiddelende rol tussen mijn ouders en de buitenwereld. Het betonen van eer en het behalen van successen was een must. Je wilt erkenning van de Nederlandse samenleving, maar ook van familie en vrienden. Op een gegeven moment ga je keuzes maken. Ik leefde tussen twee werelden, waarin ik in beide maar een deel aanwezig kon zijn. Vaak koos ik voor de Nederlandse samenleving, omdat ik hier dagelijks mee te maken had, vanwege school en werk. Ik merk nog steeds dat kinderen vastlopen om balans te vinden tussen hun ontwikkeling op school en de verwachtingen van thuis.

Waarom heb je besloten om kindercoach te worden? En wat zijn jouw doelen?

Van jongs af aan paste ik op in grote gezinnen. Baby’s, peuters en zelfs pubers… al was ik er zelf nog een. Ik deed het met ontzettend veel liefde en plezier. Misschien wel meer dan anderen.

Het ontdekken van je ware talenten is niet makkelijk. Anderen zien vaak beter wat jou uniek maakt. Een aantal jaren geleden werd ik door mensen gewezen op de manier waarop ik communiceer en contact maak met kinderen: het had iets magisch. Kinderen trokken als een magneet naar mij toe.

Ik heb een half jaar de PABO gedaan, maar dit was destijds niet de geschikte opleiding. Toen ik een baan aangeboden kreeg, koos ik ervoor om te stoppen met de opleiding. Ik kreeg ik een coaching traject aangeboden bij mijn werkgever, waarbij het doel was om erachter te komen hoe ik mezelf zie over 5 jaar. Daar kwam steeds iets met kinderen naar voren. Ik werd toen door de coach geattendeerd op de kindercoach opleiding. Ik ben informatie gaan inwinnen en heb mij vervolgens aangemeld voor de opleiding.

Ook kwam ik het project van Voorleesexpress Amsterdam tegen bij mijn werkgever. Voorleesexpress richt zich op kinderen uit gezinnen met een taalachterstand. Ik kreeg een meisje uit een Turks gezin toegewezen en ik kom nog steeds regelmatig bij haar en haar jongere zusjes doen ook mee.

Wat voor reacties heb je tot nu toe gehad? En specifiek van de Hindoestaanse gemeenschap?

Als het gaat om mijn kindercoachpraktijk, zijn er weinig familieleden geïnteresseerd . “Het is geen beroep zoals een advocaat of een arts”, denk ik dan. Thuis is dat anders en is er meer begrip.

De oude generatie snapt naar mijn beleving helemaal niet wat opvoeding betekent binnen verschillende culturen. Het begint juist bij de kinderen en onder andere de opvoeding bepaalt hoe de toekomst er voor hen uit kan gaan zien.

En oké, niet iedereen is zo. Er zijn echt enkelen die in mij en in mijn werk geïnteresseerd zijn.

Hoe kijkt jouw familie aan tegen jouw ambities en carrière?

Mijn familie thuis kijkt positief naar mijn ambities en carrière. Het was voor hen ook wennen hoe dit zou uitpakken. Verder heb ik een mousi die oprecht geïnteresseerd is in mijn werk en ontwikkelingen. De rest snapt het overduidelijk niet en/of is totaal niet geïnteresseerd.

Hoe heeft de Hindoestaanse cultuur jou beïnvloed als het gaat om je werk? En jou als persoon?

Ik ervaar het dus niet altijd positief. Het kan beter. In het algemeen ken ik weinig Hindoestaanse ondernemers, los van de markt en de winkels. In mijn familie zijn er weinig ondernemers. Voor veel mensen uit de Hindoestaanse cultuur is het lastig te begrijpen dat anderen meer Westers zijn opgegroeid.

Ik heb ook in twee werelden geleefd: de Hindoestaanse en de Westerse cultuur. Op school ging het heel erg over mijzelf als persoon en thuis waren de cijfers en prestaties weer heel belangrijk. En natuurlijk is dat laatste ook belangrijk, maar als jong klein meisje ben je nog niet zo direct bezig met je toekomst. Voor mij was het af en toe lastig om balans te vinden tussen deze twee werelden. Naarmate ik ouder werd en meer zag van de wereld begon ik dingen anders te bekijken.

Wat waren de grootste uitdagingen bij het starten van je eigen praktijk? En hoe ben je hiermee omgegaan?

Het was voor mij een uitdaging om uit te vinden hoe ik de praktijk zou combineren met mijn baan in loondienst. Ik heb inmiddels een balans gevonden door meer te ontspannen en te sporten.

Aan wie heb je veel steun gehad tijdens het starten van je eigen praktijk?

Ik heb veel steun gehad van een aantal vrienden, mijn gezin thuis en mijn vriend.

Wat is het grootste succes voor jou? En waarom ervaar je dit als het grootste succes?

Een groot succes is als ik resultaten zie in de ontwikkeling van een kind. De ouder(s) zijn zo tevreden.

Wanneer zouden Hindoestaanse moeders het beste jouw hulp kunnen inroepen?

Op mijn website (www.praktijk-kindervreugde.nl) heb ik op mijn welkomstpagina een “Herken je dit”, daar staan een aantal punten waar een moeder zich in kan herkennen. De meeste moeders kunnen zich hierin vinden.

Opvoeding

Vragen over opvoeding voor (jonge) Hindoestaanse moeders

Wat zijn volgens jou de grootste uitdagingen voor jonge (Hindoestaanse) moeders van nu? (Aldus, wat zie je vaak terug in de praktijk?)

Ik heb nog niet zo heel veel Hindoestaanse gezinnen als klant. Ik herken mezelf vaak terug als ik wel een Hindoestaans gezin tegenkom. De hulpvragen verschillen ook: van enorme verlegenheid tot faalangst etc.

Wat zijn de mogelijke valkuilen voor jonge (Hindoestaanse) moeders?

Ik zie nog geen mogelijke valkuilen. Er heerst nog wel erg een taboe om professionele hulpverlening voor het kind in te zetten. Maar dat verandert wel steeds meer. Vooral moeders van de jonge generatie kijken anders naar de opvoeding van hun kind(eren).

Waar lopen kinderen met een niet-Nederlandse achtergrond (of liever gezegd: niet-Westerse achtergrond) het vaakst tegen aan? En welke tips heb jij voor de moeders (en de kinderen)?

Ik heb zelf een multiculturele achtergrond en ben ervaringsdeskundige. De normen en waarden uit andere culturen kan ik hierdoor makkelijker begrijpen. Ik begrijp eerder de taal die onderling gesproken wordt. Het gaat vaak om een straatmentaliteit die zich net even anders uit dan bij andere leeftijdsgenoten. Coaching is voor deze groep hard nodig, zodat het kind zich positief kan ontwikkelen in de huidige en toekomstige maatschappij. Als kinderen gecoacht worden door iemand, waar ze zichzelf in herkennen, voelt dit veilig en vertrouwd voor hen en zullen ze nieuw gedrag makkelijker oppakken. Ik stel altijd voor om vrijblijvend contact met mij op te nemen om samen te kijken naar de hulpvraag van het kind.

TIP: negeer nooit een bepaald gedrag van het kind. Laat emoties er zijn. Als een kind wil huilen, laat hem/haar huilen.

Hoe help je kinderen balans te vinden tussen twee werelden (bijvoorbeeld cultuur thuis VS cultuur op school)? En wat zijn meestal de grootste verschillen thuis en op school?

De balans vinden is afhankelijk van welke hulpvraag het kind heeft. Door verschillende methodieken in te zetten, kan ik erachter komen waar het kind in vast loopt en probeer ik het verschil op school en thuis te ondervinden. Het grootste verschil is dat het kind thuis ander gedrag heeft dan op school en hierin vastloopt en uit balans raakt.

Welke tips heb je voor moeders die merken dat hun kind het moeilijk vindt om contact te maken met anderen?

Ik heb geen concrete tip. Het is belangrijk om erachter te komen waarom het kind geen contact kan maken met anderen. Hier zou een kindercoach kunnen helpen. Het is laagdrempelig en toegankelijk.

Wat zijn jouw adviezen voor (jonge) moeders als het gaat om de bemoeienis van de familie betreft de opvoeding?

Je kunt adviezen aannemen, maar het is aan de ouder om te kiezen welk advies je aanneemt en waarmee je iets gaat doen. Kies wat het beste is voor je kind! Maar onderneem wel altijd actie als het gaat om jouw kind.

Veel (jonge) moeders vergelijken zichzelf (en hun kind) online met andere moeders en kinderen. Hoe kunnen zij het beste omgaan met hun drang om zichzelf en hun kind constant te vergelijken?

Een online vergelijking is niet altijd de realiteit. Je weet niet wat er daadwerkelijk achter de schermen gebeurt van een gezin/ouder. In het algemeen worden online voornamelijk de positieve dingen gedeeld en niet de negatieve dingen. Het is, denk ik, ook wel cultuurgebonden: men is gewend om steeds te vergelijken.

Sommige (jonge) Hindoestaanse moeders hebben er moeite mee om hulp te vragen. Zij voelen schaamte en hebben het gevoel dat ze alles zelf moeten oplossen. Welke adviezen heb je voor deze moeders?

Als moeder hoef je niet zelf alles op te lossen. Daarom heb ik ook voor coaching gekozen. Het is laagdrempelig en toegankelijker dan een andere hulpverlening. Dit is ook afhankelijk van de hulpvraag, want soms zijn er ook andere hulpverleners bij nodig. Maar schaam je niet om extern hulp te zoeken. Bij kindercoaching is er geen sprake van dossier opbouw. Indien de ouder dit wilt, maak ik wel een kort verslag van de bevindingen. Je kunt als ouder zelf je wensen doorgeven. Je krijgt niet voor elk kind een handleiding toegewezen.

Sommige moeders gaan scheiden, zijn gescheiden of zitten midden in een scheiding. Welke adviezen heb je voor hen?

Vergeet je kind(eren) niet en sta open voor zijn of haar emoties.

Wat is je favoriete boek voor jonge kinderen?

Momenteel is dat Lotje’s zorg van Tom Percival. Het boek is via Bruna of Bookaroo.nl te bestellen. Het boek gaat over Lotje. Zij krijgt opeens te maken met een Zorg. Eerst was het een kleine Zorg, totdat de Zorg groter werd. Bij kinderboeken let ik vooral op de prenten van het boek. Lotje gaat bijvoorbeeld over een donker meisje. Kinderen willen graag erkenning/herkenning in een bepaald verhaal.

Begin september kun je gratis mijn literatuurlijst downloaden op mijn website.

Welk advies zou je geven aan alleenstaande jonge moeders?

Heb vertrouwen in jezelf en de dingen die je doet!

Over Warsha Atwarie

Welke 3 levenservaringen ervaringen hebben de meeste indruk gemaakt op jou als persoon? En waarom?

Oude en nieuwe vriendschappen
De scheiding van m’n ouders
Een eigen onderneming beginnen

Waar zie je jezelf over 5 jaar? En hoe wil jij dit bereiken?

Haha, grappig! Deze vraag stel ik graag aan anderen. Ik wil nog heel veel kinderen kunnen helpen. Ook wil ik graag een prentenboek uitbrengen.

Welk advies heeft het meest geholpen in je leven en zijn jou altijd bij gebleven?

Een heleboel adviezen eigenlijk. Ik heb niet specifiek één advies. Een van de adviezen: omarm jezelf en omarm jezelf met positieve mensen.

Hoe houd jij zelf balans tussen de Westerse cultuur en Hindoestaanse cultuur?

Inmiddels kan ik kiezen welke cultuur het beste past. Soms is dat de Hindoestaanse cultuur en soms de Westerse cultuur. Dat is de cultuur waar we in Nederland leven. Het is bijna een eigen versie van jezelf.

Hindoestaanse vrouwen zijn in Nederland (en Suriname) koplopers op het gebied van zelfmoord. Wat zijn volgens jou de redenen hiervoor? En hoe denk je dat wij elkaar kunnen helpen?

Niet open zijn naar elkaar
Geen goede en duidelijk communicatie met elkaar
Het ontbreken van voldoende begrip voor elkaar

Ik denk dat er meerdere redenen zijn. Ik heb geen directe ervaringen met mensen die zelfmoord hebben gepleegd.

Wat betekent vrijheid voor jou? En heb jij je altijd vrij gevoeld?

Vrijheid ervaar ik eigenlijk sinds de laatste jaren, na de scheiding van mijn ouders en sinds ik een onderneming ben gestart. Bij het laatste ervaar ik een enorme persoonlijke groei in m’n ontwikkeling.

Hoe zou jij de Hindoestaanse gemeenschap omschrijven?

Zorgzaam
Betrokkenheid binnen gezin en familie
Traditioneel
Lekker eten
Veel cultuur en dans (Bollywood)
Steeds meer emancipatie
Er is meer vrijheid binnen gezinnen

Waar moeten wij als Hindoestaanse vrouwen nog beter in worden?

Onszelf zijn en meer voor onszelf en voor elkaar opkomen.

#HÏVAN

Contact opnemen met Warsha?

Bezoek haar website: www.praktijk-kindervreugde.nl

of stuur haar een berichtje op social media:

LinkedIn / Facebook / Instagram